*************************

دوازدهم ماه مبارک رمضان، سالروز ترور نظام الملک وزیر شیعی و باکفایت

ملک شاه سلجوقی توسط دشمنان مذهب تشیع

که باعث شیعه شدن عدۀ زیادی شد،

 سال 485 هـ ق

*************************

نظام الملک، وزیر شیعی و باکفایت ملک شاه سلجوقی

که باعث شیعه شدن عدۀ زیادی از اهل تسنن شد

در انتهای کتاب «این است راه حق» ترجمۀ کتاب «مؤتمر علماء بغداد» - که مناظره ای است بین علمای شیعه و سنی - بعد از بحثهای طولانی پیرامون اثبات حقانیت مذهب تشیع و عاجز ماندن و محکوم شدن علمای اهل تسنّن در مقابل علمای شیعه، چنین آمده است: 

مقاتل بن عطیه - گزارشگر این مجلس - می نویسد:

.... در اينجا بود كه چهره «ملك‏شاه سلجوقى» برافروخت و آثار نشاط و شادمانى در چهره او پديدار شد و رو به حاضران كرد و فرمود:

 اى جماعت؛ بدانيد كه من از اين گفت و گوها - كه سه روز به طول انجاميد - اطمينان و وثوق پيدا  كردم و معرفت و يقين به دست آوردم كه شيعيان در تمام گفتار و اعتقادات خود حقّ دارند و سنّيان داراى مذهبى باطل و اعتقاداتى منحرف ‏اند؛ و چون من از افرادى هستم كه وقتى حقّ را مى‏ بينند بدان اذعان و اعتراف مى‏ نمايند ، و كسى نيستم كه در دنيا از اهل باطل باشم و در آخرت به آتش جهنّم بروم ، لذا در برابر شما اعلان مى‏ كنم كه جزو شيعيان شدم و هر كس دوست دارد مى ‏تواند به همراه من شيعه شود و به بركت و رضوان الهى برسد و خويشتن را از تاريكى‏ هاى باطل به نور حقيقت بكشاند.

 وزير - نظام الملك - نيز فرمود: من هم اين را مى ‏دانستم و باور داشتم كه «تشيّع» مذهب حقّ است؛ بلكه تنها مذهب صحيح همين «مذهب شيعه» است و اين باور را از ابتداى تحقيقاتم به دست آورده بودم؛ به اين جهت من نيز اعلان مى‏ كنم كه «شيعه» هستم .

 بدين سان ، بيشتر عالمان ، وزيران و فرماندهان حاضر در مجلس - كه حدود هفتاد نفر بودند - «مذهب شيعه» را اختيار كردند .

 گزارش شيعه ‏شدن «ملك‏شاه سلجوقى» و وزيرش «نظام الملك» و ديگر وزيران و فرماندهان نظامى و نگارندگان دربار شاهى در تمام سرزمين‏ هاى اسلامى منتشر شد و تعداد بسيارى از مردم شيعه شدند و نيز «نظام الملك» - كه پدرزن من نيز هست - دستور داد تا استادان در تمام مدارس نظاميّه بغداد به تدريس «مذهب شيعه» بپردازند .

 ليكن برخى از عالمان سنّى كه بر شيوه و مذهب باطل و نادرست پيشين خود اصرار مى‏ ورزيدند ، مصداق اين آيۀ شريفه باقى ماندند:

«فَهِىَ كَالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً».(1)

 پس آن همانند سنگ يا سخت‏ تر از سنگ است.

 اين افراد دست به كودتا بر ضدّ «ملك‏شاه» و «نظام الملك» زدند و پى‏ آمد اين گردهمايى را بر «نظام الملك» بار كردند ؛ زيرا با عقل و انديشه او مسائل سرزمين‏ هاى اسلامى اداره مى‏ شد ، بالأخره دستى پليد با نقشه اين دشمنان سنّى از آستين برآمد و در دوازدهم ماه رمضان سال 485 هجرى قمرى او را ترور كردند و پس از «نظام الملك» نيز «ملك‏شاه سلجوقى» را به شهادت رساندند . «إِنَّا لله وَإِنَّا إِلَيْهِ راجِعُون».

 اين دو بزرگوار در راه خدا به سبب حقيقت و ايمان كشته شدند ؛ شهادت براى آن دو و هر كه در راه خدا و به سبب حقيقت و ايمان كشته مى ‏شود ، گوارا باد .

 قصيده ‏اى در سوگوارى شيخ بزرگ «نظام الملك» سروده شد كه بخشى از آن چنين است:

 وزير «نظام الملك»، گوهرى بود ارزشمند كه خداى رحمان او را از شرافت درست كرده بود.

 وى بسيار ارزشمند بود ، ولى روزگار قدرش را ندانست و ان را به صدفش بازگرداند .

 پس از بحث و گفت و گو ، مذهب حقّ را پذيرفت ؛ گفت و گويى كه با برهانى آشكار حق را آشكار ساخت.

 دين تشيّع حقيقت دارد و در اين مورد شكّى نيست ولى دين‏ هاى ديگر سراب گذرايى هستند .

 ليكن كينه ‏اى چركين و ديرين سبب شد او را ترور كنند، و او به ماهى درخشنده در شبى تاريك مبدّل شد .

 هزاران سلام خدا پيوسته بر او نثار باد و در بهشت جاودانه و غرفه هاى آن، روح او را بنوازد .

 شايان ذكر است كه من نيز در آن مجلس و كنگره حضور داشتم و هر چه را در آن مجلس گذشت به ثبت رسانيدم ، البتّه در اين رساله مختصر ، مطالب اضافى را برداشتم و جريان را به طور كوتاه بازگو كردم .

 ستايش به خدا اختصاص دارد و سلام و درود الهى بر محمّد و خاندان پاكيزه ‏اش نثار باد و ياران شايسته اش مشمول سلام الهى شوند. اين جزوه را در بغداد، در مدرسه نظاميّه نوشتم.

---------------------------------------

(1) سورۀ بقره ، آيۀ 74 .

 

منبع :  کتاب این است راه حق : 86

 

لازم به ذکر است که :

کتاب «اين است راه حق» ترجمهٔ کتاب «مؤتمر علماء بغداد» تأليف مقاتل بن عطيه، داماد نظام الملک است که تاکنون به چند زبان مختلف ، مکرّر به چاپ رسيده و با حجم کوچک و بحث هاي فشرده توانسته افراد زيادی را هدايت کند. اين کتاب ، مناظره اي است بين علمای شيعه و سنّی که نزد ملک شاه سلجوقی و زير نظر وزير دانشمندش نظام الملک انجام گرفته است.

 

برای مطالعه و دانلود فایل متنی PDF این کتاب ، در بخش کتابخانۀ پایگاه علمی المنجی، اینجا کلیک کنید.