تفكّر، بر ايمان و يقين شما مى ‏افزايد

   تفكّر در مخلوقات جهان و نظام آفرينش، ايمان و يقين را در دل انسان‏ تقويت مى‏ كند و اعتقاد به وجود خداوند بزرگ و ساير عقايد مذهبى را بيشترو محكمتر مى ‏نمايد. آفرينش ميلياردها ميليارد ستاره در كهكشانها، - علاوه برستارگانى كه در سحابي ها وجود دارند و امكان شمارش آنها نيست - با نظم‏ شگفت ‏انگيزى كه از آن برخوردارند، دليلى بزرگ بر وجود خالق وآفريدگارى بزرگ، مدبّر و مقتدر است.

   فكر انسانها عاجز از درك عظمت جهان هستى است و انديشمندان جهان، آن‏گاه كه به تفكّر درباره جهانِ خلقت مى‏ پردازند، با جهانى باعظمت‏ واسرارآميز روبرو شده و خود را عاجز از درك حقيقت آن مى ‏بينند؛ ولى ‏نشانه‏ ها و آياتى را در آن مشاهده مى ‏كنند كه احيا كننده قلبها و روشنى ‏بخش ‏دلهاى خردمندان است. آرى بر اثر تفكّر در پيرامون عظمت جهانِ خلقت، يقين و ايمان به وجود خالق مقتدر و مهربان، افزايش مى ‏يابد.

   چشم دوختن به عالم ملكوت، از صفات و ويژگيهاى اولياء خدا است. آنان‏ با فكر و انديشه، به كشف اسرار جهان هستى مى‏ پردازند. آنها نه تنها ديده دل ‏را بسوى عالم ملكوت مى ‏دوزند؛ بلكه ياران و نزديكان خود را نيز به آن‏ سفارش مى ‏نمايند.

   در وصيّتهاى حضرت لقمان به فرزندش آمده است:

اَطِلِ التَّفَكُّرَ في مَلَكُوتِ السَّمواتِ وَالْاَرْضِ وَالْجِبالِ وَما خَلَقَ اللَّهُ، فَكَفى بِهذا واعِظاً لِقَلْبِكَ.(9)

فكر خود را در ملكوت آسمانها و زمين و كوه ‏ها و آنچه را كه خداوند خلق كرده است، طولانى كن؛ كه اين گونه انديشه، قلب تو را از جهت وعظ و نصيحت ‏گوئى كفايت مى ‏كند.

   تفكّر طولانى درباره ملكوت كه لقمان آن را به فرزندش سفارش كرده ‏است، اثراتى را در بردارد كه اگر انسان به انجام آن توفيق يابد، در آينده او تحوّلى عظيم به وجود مى‏ آورد؛ زيرا بر اثر فكر درباره ملكوت آسمانها وزمين و ساير مخلوقات خداوند، اعتقاد و بينشى ايجاد می شود كه روشنگر سرانجام كار است.

   قرآن مجيد مى‏ فرمايد:

(اِنَّ في خَلْقِ السَّمواتِ وَالْاَرْضِ وَاخْتِلافِ اللَّيْلِ وَالنَّهارِ لَآياتٍ‏ لِاُولِى الْاَلْبابِ × اَلَّذينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِياماً وَقُعُوداً وَعَلى جُنُوبِهِمْ ‏وَيَتَفَكَّرُونَ في خَلْقِ السَّمواتِ وَالْاَرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَكَ فَقِنا عَذابَ النَّارِ).(10)

بدرستى كه در آفرينش آسمانها و زمين و اختلاف شب و روز هر آينه‏ نشانه‏ هايى است براى صاحبان عقل. آنان كه خدا را ياد مى‏ كنند در حال ايستاده ‏و نشسته و بر پهلوهايشان (در هر حالى در ياد خدا هستند) و مى‏ انديشند درآفرينش آسمانها و زمين (و مى‏ گويند:) پروردگار ما، اين را باطل نيافريدى، منزّهى تو، پس ما را از عذاب جهنّم نگه دار.

   فكر و انديشه آنان در پيرامون خلقت آسمانها و زمين، به جنبه ملكى آن‏ اختصاص ندارد؛ بلكه جنبه ملكوتى را نيز شامل مى‏ شود. آنان با انديشيدن درخلقت مادّى و ملكوتى جهان، بر ايمان و يقين خود مى ‏افزايند.

---

9) بحار الأنوار: 431/13.

10) سوره آل عمران، آيه 190 و 191.