از رازهاى اهميّت فكر

   فكر و انديشه، راهى مستقيم به سوى حقايق جهان هستى است، و درصورتى كه فكر در پيرامون مسائل معنوى تداوم يافته و طولانى شود، ناخودآگاه انسان را به سوى معنويّت مى ‏كشاند.

   در فكر، نيروى جاذبه ‏اى وجود دارد كه شخص متفكّر را با مسئله ‏اى كه درباره ‏آن مى‏ انديشد، پيوند مى‏ زند و ميان آنها ارتباط برقرار مى‏ كند.

   وجود اين نيرو يكى از رازهاى مهم اهميّت فكر و انديشه است. بر اساس ‏وجود اين نيرو، انسانى كه درباره خوبي ها و يا بدي ها مى ‏انديشد، و تفكّر او تداوم مى ‏يابد، كم‏كم بسوى خوبي ها و يا هر چه درباره آن فكر مى‏ كند، جذب‏ مى‏ شود و آنها نيز به سوى او روى مى‏ آورند.

   اين حقيقتى است كه در روايات و فرمايشات خاندان وحى‏ عليهم السلام به آن‏ تصريح شده است. به اين جهت افكار پسنديده، صفا دهنده قلب وزينت ‏بخش دل و نورانى كننده باطن انسان است. همان گونه كه افكار زشت ونيز غفلت، ايجاد كننده تاريكى و ظلمت در قلب آدمى است.

   انسانى كه فكر مى ‏كند و مى ‏انديشد، صفا و نورانيّت دارد و كسى كه غافل ‏است از نعمت تفكّر بهره ‏اى ندارد و دلى زنگار گرفته و تاريك دارد.

   حضرت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام در خطبه «وسيله» مى‏ فرمايند:

اَلْفِكْرُ تُورِثُ نُوراً وَالْغَفْلَةُ ظُلْمَةً.(5)

فكر وانديشه، نورانيّت را بجاى مى‏ گذارد و غفلت تاريكى را.

   زيرا تفكّر اگر بر اساس حق‏جويى و جستجوى كمال باشد، نشان دهنده‏ حقيقت و بيان كننده واقعيّات جهان هستى در قلمرو شأن شخص متفكّر است؛ و اين خود ايجاد كننده صفا و نورانيّت مى‏ باشد. ولى غفلت از اين‏ حقايق، بر ظلمت و تيرگي هاى موجود مى‏ افزايد.

   تحوّلى كه بر اثر كثرت فكر و انديشه، در قلب انسان ايجاد مى ‏شود، او را آماده براى عمل مى‏ سازد؛ به اين جهت فكر و انديشه، ايجاد كننده قوّه عامله‏ است. بنابراين، فكر نه تنها انسان را براى انجام مسائلى كه مورد تفكّر قرار داده ‏است مهيّا و آماده مى‏ نمايد، بلكه بر اثر تداوم فكر، در انسان قوّه عامله و نيرو ى‏عمل ايجاد مى‏ شود و او را به سوى عمل جذب مى‏ نمايد تا فكر و انديشه، به‏ صورت عمل و رفتار درآيد.

   حضرت امام صادق‏ عليه السلام مى‏ فرمايند:

التَّفَكُّرُ يَدْعُو اِلَى الْبِرِّ وَالْعَمَلِ بِهِ.(6)

فكر، انسان را بسوى خوبى‏ ها و عمل به آن دعوت مى ‏كند.

   فكر و انديشه درباره راز خلقت انسان و هدف از ايجاد و پيدايش او، وسرانجام و عاقبت وى، آدمى را به سوى نيكى و مقام «عبوديّت»، فرا مى‏ خواند.

   شما بوسيله «فكر و انديشه» مى‏ توانيد با رسيدن به مقام «عبوديّت»، نيروهاى ‏عظيمى را كه در وجودتان به صورت نهان و نهفته وجود دارد، به فعليّت رسانده وبيدار نمائيد.

---

5) تحف العقول: 93.

6) بحار الأنوار: 322/71، از اصول كافى: 55/2.