1 - آشنايى با مقام امام زمان ارواحنا فداه

    آشنايى با خصوصيّات و اوصاف امام زمان ارواحنا فداه، و توجّه به وجود باعظمت آن بزرگوار، عامل مهمّى براى ايجاد حالتِ انتظار است.

    زيرا توجّه به اين نكته كه اكنون در سراسر گيتى و در تمامى جهان آفرينش، كسى به جز آن بزرگوار شايسته رهبرى و اصلاح عالم هستى نيست، انسان را به سوى آن حضرت جذب مى‏ كند .

    آن بزرگوار آخرين ذخيره الهى و تنها بازمانده اميران جهان هستند كه حضرت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام درباره آنان مى ‏فرمايند:

 عِلْمُ الْأَنْبياءِ في عِلْمِهِمْ وَسِرُّ الْأَوْصياءِ في سِرِّهِمْ وَعِزُّ الْأَوْلياءِ في عِزِّهِمْ ، كَالْقَطْرَةِ فِي الْبَحْرِ وَالذَّرَّةِ فِي الْقَفْرِ .(4)

 علم پيامبران، در برابر دانش آنان و سرّ اوصياء، در برابر سرّ آنان و عزّت اولياء، در برابر عزّت آنان، همچون قطره‏اى در دريا و همانند ذرّه اى در ميان بيابان است.

    اينك ما كه در زمان آخرين نفر از اين خاندان هستيم، وظيفه داريم با توجّه به حضرتش و با پيروى از خواسته ‏هاى هدايتگر آن بزرگوار، خود را از تباهى و غفلت نجات دهيم و در انتظار فرا رسيدن حكومت آن حضرت كه پرچم هدايت و عدالت را بر افلاك مى‏ زند، روز شمارى كنيم.

    اگر كسى در اين روزگار آن حضرت را بشناسد و از امدادهاى غيبى امام زمان عجّل‏ اللَّه تعالى فرجه در زمان غيبت، آگاهى داشته باشد و با تحولاّتى كه آن بزرگوار در زمان ظهور در سراسر گيتى در انسان و جهان ايجاد مى‏ نمايند آشنا باشد، هميشه به ياد آن بزرگوار خواهد بود و همان گونه كه امر فرموده ‏اند(5) در انتظار طلوع خورشيد ولايت بسر خواهد برد.

    معرفت، در چنين انسانى، زنگار غفلت را از قلبش مى‏زدايد و صفا و نورانيّت را جايگزين آن مى‏ نمايد. اينك به روايت جالبى كه نشانگر امدادهاى غيبى آن حضرت در زمان غيبت مى‏ باشد، توجّه كنيد. جابر جعفى از جابر بن عبداللَّه انصارى از پيغمبر اكرم صلى الله عليه وآله وسلم نقل مى‏ كند كه آن حضرت فرمودند:

 ... ذاكَ الَّذي يَفْتَحُ اللَّهُ - تَعالى ذِكْرُهُ - عَلى يَدَيْهِ مَشارِقَ الْأَرْضِ وَمَغارِبَها، ذاكَ الَّذي يَغيبُ عَنْ شيعَتِهِ وَأَوْلِيائِهِ غَيْبَةً لايَثْبُتُ فيها عَلَى الْقَوْلِ بِاِمامَتِهِ اِلّا مَنْ اِمْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ بِالْاِيمانِ.

 قالَ: فَقالَ جابِرُ: يا رَسوُلَ‏ اللَّهِ فَهَلْ يَنْتَفِعُ الشّيعَةُ بِهِ في غَيْبَتِهِ؟ فَقالَ‏ صلى الله عليه وآله وسلم: اي وَالَّذي بَعَثَني بِالنُّبُوَّةِ أَنَّهُمْ لَيَنْتَفِعوُنَ بِهِ وَيَسْتَضيئوُنَ بِنوُرِ وِلايَتِهِ في غَيْبَتِهِ كَانْتِفاعِ النّاسِ بِالشَّمْسِ، وَإِنْ جَلَّلَها السَّحابُ، يا جابِرُ، هذا مَكْنوُنُ سِرِّاللَّه وَمخْزوُنُ عِلْمِهِ فَاكْتُمْهُ إِلاَّ عَنْ أَهْلِه.(6)

 ... اوست (حضرت مهدى ارواحنا فداه) كه خداوند - كه يادش بزرگ باد - با دستان او مشرق‏ها و مغرب‏هاى زمين را مى ‏گشايد. اوست كسى كه از شيعه و اوليائش غايب مى‏ شود، بطورى كه ثابت قدم نمى‏ ماند بر عقيده به امامت او، مگر كسى كه خداوند قلب او را براى ايمان امتحان نموده باشد.

 جابر جعفى مى‏ گويد: جابر بن عبداللَّه انصارى به پيغمبر صلى الله عليه وآله وسلم عرض كرد: يا رسول اللَّه ؛ آيا شيعيان در زمان غيبت، از او بهره‏مند مى‏ شوند؟

 پيغمبر صلى الله عليه وآله وسلم در جواب فرمودند: آرى به خدائى كه مرا به رسالت مبعوث نموده ؛ آنان به وسيله او بهره‏مند مى‏ شوند در زمان غيبت او، و به وسيله نور ولايت او روشنايى مى ‏يابند ؛ همان‏گونه كه مردم از خورشيد بهره‏مند مى‏ شوند ، گرچه ابر آن را پوشانده باشد . اى جابر ؛ اين از سرّ مكنون الهى و علم مخزون اوست ، پس آن را مخفى دار مگر از اهلش .

    همان‏گونه كه ملاحظه نموديد، پيغمبر اكرم ‏صلى الله عليه وآله وسلم در اين روايت با تأكيد قسم ياد نموده ‏اند كه شيعيان در زمان غيبت امام عصر ارواحنا فداه از مقام ولايت آن حضرت نور مى‏ گيرند.

 كيست بى‏ پرده به خورشيد، نظر باز كند

چشم پوشيده ما، علّت پيدائى تست

 از لطافت نتوان يافت، كجا مى‏باشى

جاى رحم است بر آن كس كه تماشايى تست

    در زمان غيبت گرچه امام زمان ارواحنا فداه غايب هستند، ولى در حقيقت پرده غيبت بر قلب‏هاى ما است و گرنه امام‏ عليه السلام نور درخشان هستند و براى كسى كه قلبش بينا است آشكارند ، اگرچه به ظاهر نابينا باشد .(7)

    توجّه به اين حقيقت، انسان را به مقام ولايت، علم و قدرت آن بزرگوار راهنمائى مى ‏كند و محبّت امام زمان ارواحنا فداه را در قلب‏ها سرشار نموده و انتظار فرا رسيدن حكومت جهانى حضرتش را در دل‏ها ايجاد مى‏ كند .

---

4) بحار الأنوار : 173/25 .

5) رجوع كنيد به بحار الأنوار : 145/52 .  

6) كمال الدين : 146 و147، بحارالانوار : 250/36.

7) براى توضيح مطلب ، به حديث بسيار جالب ابوبصير و غايب شدن امام باقرعليه السلام به اسرار موفّقيّت : 276/2 رجوع كنيد .