پرداخت رشوه

برای استحکام حکومت سقیفه

اگر حکومتی الھی باشد، باید افرادی که آن را می پذیرند اکراہ و اجباری در پذیرفتن آن نداشته باشند؛ زیرا «لَا إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ»(۱) در پذیرفتن دین اکراہ وجود ندارد، پس ھمهٔ پیروان حکومت ھای الھی باید با اختیار خود به دین گرایش پیدا کردہ و معتقد به آن باشند.

 نکتهٔ مھم این است که ھمانگونه که اکراہ و اجبار نباید نقشی در اعتقاد و گرایش مردم به دین الھی داشته باشد، کسانی که کرسی حکومت تکیه زدہ اند، نباید مردم را با رشوہ دادن یا اعطاء مقام به سوی دین دعوت کنند.

ھمانگونه که حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام پس از رسیدن به خلافت نه تنھا به کسی رشوه ندادند؛ بلکه به کسانی که به رشوه خواری عادت کردہ بودند، مانند طلحه و زبیر، پاسخ منفی دادند و به خواستۀ آنان ھیچ اعتنایی نکردند. امّا در حکومت سقیفه افراد را با اعطاء مقام و منصب و پول و رشوه طرفدار خود نمودند. ھمانگونه که ابوسفیان را با دادن مبالغی بسیار، آرام کردند.

 

مجلس سرّی سقیفه نشینان

برای ساکت نمودن عبّاس

یعقوبی که از دانشمندان معروف اھل تسنّن است می گوید چون عدۂ ای از مھاجرین و انصار حاضر نشدند با ابوبکر بیعت کنند، او عمر، ابوعبیدہ و مغیره را فراخواند و گفت عقیدۂ شما ھا در این بارہ چیست؟ و چه کاری باید انجام دھیم؟ آن ھا گفتند باید عبّاس را در حکومت بھرہ مند بسازیم تا طرفدارم باشد.

به این جھت ابوبکر، عمر، ابوعبیده جرّاح و مغیره شبانه به خانۀ عبّاس رفتند و ھر یک با سخنانی قصد فریفتن او را داشتند ولی عبّاس نپذیرفت و به آنان جواب ردّ داد.(۲)

امّا افراد دیگری مانند ابوسفیان به آنان پیوستند و حکومت سقیفه را محکم نمودند.

---

۱۔ سورۂ بقرہ، آیۀ ۲۵۶.

۲۔ رک : تاریخ یعقوبی : ۲/ ۱۲۵.