(2)

نقش طلب و جستجو در دستيابى به هدف

   از بزرگترين دامهاى شيطان، سخت نشان دادن و محال جلوه دادن كسب ‏مقامات عاليه است. شيطان با وسوسه‏ ها و نيرنگهاى خود اين گونه القاء مى ‏كند: آيا رفتن به راهى با اين همه دشوارى امكان پذير است؟ آيا ممكن ‏است هدف و مقصدى را با همه عظمتى كه دارد، به پايان رساند؟ آيا ...

   گاهى نه تنها قبل از شروع به فعاليّت، به وسوسه و خطورات گمراه كننده و يأس ‏آور مى ‏پردازد، بلكه گاهى افرادى را كه در مسير قرار گرفته‏ اند، از راه ‏خارج مى‏ سازد.

   همه جويندگانِ اهداف بزرگ، بايد توجّه داشته باشند كه انسان به گونه ‏اى‏ خلق شده است كه اگر مدّتى سختيها را تحمّل نمايد، با گذشت زمان مشكلات ‏و سختيها براى او به كارهاى سهل و ساده تبديل مى ‏شود و بر اثر تكرار – اگر چه‏ برنامه در ابتداء مشكل باشد - به آن خو گرفته و عادت مى‏ نمايد.

   گذشته از اينها خداوند بزرگ بسيارى از مشكلات را براى جويندگان آن‏ آسان مى‏ كند و براى دستگيرى و كمك به دوستان اهل بيت عصمت‏ عليهم السلام آنها را سبك مى‏ گرداند. چه بسيار است مسائل بزرگ و سنگينى كه خداوند ثقل وسنگينى آنها را براى جويندگان آنها برطرف كرده است.

   حقيقت، يكى از اين گونه مسائل است؛ زيرا حق تلخ است و سنگين، مخصوصاً براى آن كس كه غرق در آلودگيها و تابع هواهاى نفسانى ووسوسه ‏هاى شيطانى باشد. براى اين گونه افراد حق سنگين‏تر است. زيرا با خواسته ‏هاى آنان سازگار نيست؛ ولى براى گروه ديگرى كه جوياى حقيقت ودر طلب رسيدن به حقيقت هستند، حق سنگينى ندارد.

   حضرت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام مى‏ فرمايند:

وَالْحَقُّ كُلُّهُ ثَقيلٌ وَقَدْ يُخَفِّفُهُ اللَّهُ عَلى أَقْوامٍ طَلَبُوا الْعاقِبَةَ.(8)

حق همه ‏اش سنگين است، ولى خداوند آن را بر افرادى كه جوياى عاقبت‏ هستند، سبك مى‏ گرداند.

   از اين فرمايش به دست مى‏ آوريم كه طلب، نقش بسيار مهمّ در آسان شدن ‏مشكلات دارد. آنان كه اهداف بزرگ را سخت مى ‏شمارند و دسترسى به آن را محال مى‏ دانند، كسانى هستند كه در مقام طلب و رسيدن به آرزوهاى بزرگ نيستند.

   آنان كه از صميم قلب در مقام طلب و دست يافتن به خواسته‏ هاى خود بوده ‏اند، به مقصود خود رسيده ‏اند؛ هر چند خواسته ‏هاى آنان بزرگ و سنگين ‏بوده است و از آنجا كه كاملاً در مقام طلب و جوياى رسيدن به اهداف خود بوده ‏اند، سنگينى و سختى آن برايشان تبديل به سهولت و آسانى شده و به‏ گونه ‏اى كه خود تصور نمى‏كرده ‏اند به اهداف خود نائل شده ‏اند.

   يقين داشته باشيد طلب نمودن، در جستجو بودن، جويا بودن و در طلبِ‏ يافتن گمشده ‏اى بودن، سرانجامى رضايت بخش و مسرّت آفرين دارد.

   بنابر اين براى كاميابى و رسيدن به اهداف بزرگ، بايد در مقام طلب برآمده ‏و به جستجوى آن بپردازيد؛ تا زمينه دستيابى به آن براى شما فراهم شود.

   به گوشه ‏اى نشستن، تنها به خيال و آرزو بسر بردن و دست از طلب كشيدن ‏انسان را به مقصد نمى ‏رساند. كسانى در راه رسيدن به آمال و آرزوهاى قلبى ‏خويش كامياب مى ‏شوند كه در طلب و جستجوى دستيابى به آنها باشند.

   كسى كه براى رسيدن به هدف خود به جستجو و طلب مى‏ پردازد، بى ‏نصيب ‏نخواهد بود و چنانچه به همه مقصود خويش دست نيابد، مقدارى از آن را بدست‏ مى‏ آورد. اين خود اثر و نتيجه مهمّى است كه در طلب نهفته است.

   حضرت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام مى‏ فرمايند:

مَنْ طَلَبَ شَيْئاً نالَهُ اَوْ بَعْضَهُ.(9)

هر كس چيزى را طلب كند، به همه آن يا مقدارى از آن نائل مى‏ شود.

   بنابر اين بايد بزرگترين و ارزشمندترين هدفها را انتخاب كرده و در راه ‏رسيدن به آن، به تلاش و جستجو بپردازيم. در اين صورت يا كاملاً به مقصود خود دسترسى پيدا مى‏ كنيم و به مقصد نهايى خود مى‏ رسيم، و يا به مقدارى ازآنچه را كه هدف خود قرار داده‏ ايم، دست مى‏ يابيم.

---

8) نهج البلاغه: نامه 53.

9) شرح غرر الحكم: 305/5.