کتاب : «امیرالمؤمنین علی علیه السلام و عصر ظهور»

جهان نامرئى

از جهتى مى‏ توان جهان نامرئى را به دو دسته تقسيم نمود:
1- اشيايى كه نامرئى بودن آن ها به خاطر اين است كه مانند ما داراى مادّه نيستند و تجسّم ندارند مانند ملائكه، اجنّه كه داراى جسم لطيف و غير محسوس ‏مى ‏باشند.
2- اشيايى كه مادّى هستند ولى آن قدر كوچك مى ‏باشند كه ديدگان ما از ديدن ‏آن ها ناتوانند پس عدم رؤيت و ديده نشدن آن ها به خاطر اين نيست كه اين گونه ‏اشياء داراى مادّه نيستند، بلكه داراى آن هستند ولى آن قدر ريز و كوچگ ‏مى ‏باشند كه ديدگان ما قدرت ديدن آن ها را ندارند يعنى تقصير و كمبود از لحاظ ديدِ ديدگان ما مى ‏باشد نه به جهت اينكه آن ها داراى مادّه نيستند. حضرت ‏اميرالمؤمنين علی علیه السلام در اين باره مى‏ فرمايند:

قصرت ابصارنا عنه (1)

ديدگان ما ناتوان از ديدن آن ها است.

در اين گفتار حضرت اميرالمؤمنين علیه السلام اشاره مى‏ كنند به اتم و چيزهايى كه براثر كوچكى قابل رؤيت و ديدن ما نيستند.
بديهى است همانگونه كه از كلام حضرت اميرالمؤمنين علی علیه السلام استفاده كرديم: اشياء نامرئى را با چشم و ديده نمى توان ديد ولى با عقل خود می ‏توانيم آن ها را ببينيم.

---

(1) نهج البلاغه ، خطبه 160 ، صفحه 210 .