از غدیرِ ثابت قدمان

تا سقیفۀ پشیمان شدگان

مرحوم علاّمۀ امینی می نویسد:

«خلیفۀ پشیمان چرا آرزو نمود که ای کاش در روز سقیفه از خلافت به آهستگی می گریخت و آن را در عهدۀ یکی از دو مرد، ابوعبید یا عمر، می افکند؟ آیا پشیمانی اش از حقّی که تحقّق یافت؟ حق که ندامت ندارد! و یا از باطلی بود که پیش تر رخ داد؟ و این همان است که پایۀ خلافت ره یافته را ویران می کند.

و نیز این که آرزو نمود آن را در عهدۀ یکی از آن دو مرد افکند؛ ما هیچ وجهی برای ویژه گشتن این دو نمی یابیم؛ در حالی که بزرگ تران و فضیلت مندانی در میان صحابه بوده اند که این دو به جایگاه هیچ یک از آنان نمی رسیده اند. با عنایت به آن چه از احوال صحابه دریافتیم، این دو تن اگر نگوییم از فرورتبه گانِ ایشان بوده اند، به صراحت تمام توانیم گفت که از والیانِ ایشان نبوده اند، حال آن که در میان صحابه افرادی بزرگ بودند که پیشاپیش همۀ ایشان، سرورمان امیرالمؤمنین علیه السلام جای داشت: دارندۀ پیشینه ها و افتخارات و مقام دامادی پیامبر و خویشاوندی و کفایت مندی و رنجبری؛ صاحب افتخار در روز غدیر و نبردها و رویدادهای بزرگ و جایگاه های مشهور؛ جان پیامبر بزرگوار به تصریح قرآن عزیز(1) و پیراسته از هر پلیدی به موجب آیۀ تطهیر(2).

پس چرا خلیفه آرزو نکرد که خلافت را در عهدۀ علی بیفکند تا امّت را به آرامی و آسانی (به سوی کمال) حرکت دهد و بر شاهراهی روشن راه بَرد و به راه مستقیم وادارد و آنان وی را هدایت گر و هدایت یافته بینند و ایشان را به بهشت درون سازد؛ چنان که پیامبر بزرگوار صلّی الله علیه وآله به همۀ این ها خبر داده بود.(3)

_______________________

(1) به موجب آیۀ مباهله، آل عمران : 61.

(2) سورۀ احزاب، آیۀ 33.   

(3) غدیر در کتاب و سنّت و ادب: 246 .