(1)

زيارتِ اوّل حضرت امام رضا عليه السلام

از معصومين‏ عليهم السلام روايت شده است كه فرمودند:

هرگاه خواستى براى زيارت مرقد پاك حضرت علىّ بن موسى الرضا عليه السلام به ‏مشهد مقدّس بروى، پيش از خارج ‏شدن از منزل غسل كن و در هنگام ‏غسل‏ كردن بگو:

أَللَّهُمَّ طَهِّرْني وَطَهِّرْ لي قَلْبي، وَاشْرَحْ لي صَدْري، وَأَجْرِ عَلى لِساني مِدْحَتَكَ وَالثَّنآءَ عَلَيْكَ، فَإِنَّهُ لا قُوَّةَ إِلّا بِكَ. أَللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لي‏طَهُوراً وَشِفآءً وَنُوراً.

خداوندا؛ مرا پاك گردان، و قلب و روحم را پاكيزه فرما، و سينه ‏ام را گشايش بده، مدح و ثناى خود را بر زبانم جارى كن، كه نيرويى جز به وسيله تو وجود ندارد. خداوندا؛ آن را باعث پاكى و بهبودى و روشنى  من  قرار بده.

و هنگام خارج شدن از منزل بگو:

   بِسْمِ اللَّهِ وَبِاللَّهِ، وَإِلَى اللَّهِ وَإِلَى ابْنِ رَسُولِهِ، حَسْبِيَ اللَّهُ، تَوَكَّلْتُ عَلَى‏ اللَّهِ. أَللَّهُمَّ إِلَيْكَ تَوَجَّهْتُ، وَإِلَيْكَ قَصَدْتُ، وَما عِنْدَكَ أَرَدْتُ.

بنام خدا و به يارى خدا، و به سوى خدا و فرزند رسول او، خداوند مرا بس است، بر خدا توكّل كردم. خداوندا؛ به سوى تو روى آوردم، و آهنگ تو نمودم، و آنچه نزد تو است اراده كرده و خواهانم.

و چون از خانه بيرون آمدى، كنار درب خانه ‏ات بايست و بگو:

أَللَّهُمَّ إِلَيْكَ وَجَّهْتُ وَجْهي، وَعَلَيْكَ خَلَّفْتُ أَهْلي وَمالي وَما خَوَّلْتَني، وَبِكَ وَثِقْتُ فَلاتُخَيِّبْني، يا مَنْ لايَخيبُ مَنْ أَرادَهُ، وَلايَضيعُ مَنْ حَفِظَهُ، صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَالِ مُحَمَّدٍ، وَاحْفَظْني بِحِفْظِكَ، فَإِنَّهُ لايَضيعُ مَنْ‏حَفِظْتَ.

به من عطا كرده ‏اى، و به تو اطمينان نمودم پس مرا بى ‏بهره و نااُميد مگردان، اى آنكه محروم نمى ‏كند كسى را كه او را اراده كند، و تباه نمى‏ گرداند كسى را كه او نگهدارى كند، بر محمّد و آل محمّد درود فرست، و مرا  با حفظ و نگهدارى خود حفظ فرما، بدون ترديد كسى را كه تو حفظ كنى ضايع نمى ‏گردد و تباه نمى ‏شود.

هنگامى كه به سلامتى وارد مشهد مقدّس شدى، و قصد زيارت نمودى، غسلِ‏ زيارت كن و هنگام غسل‏ كردن بگو:

   أَللَّهُمَّ طَهِّرْني وَطَهِّرْ قَلْبي، وَاشْرَحْ لي صَدْري، وَأَجْرِ عَلى لِساني ‏مِدْحَتَكَ وَمَحَبَّتَكَ وَالثَّنآءَ عَلَيْكَ، فَإِنَّهُ لا قُوَّةَ إِلّا بِكَ، وَقَدْ عَلِمْتُ أَنَّ قُوَّةَ ديني، اَلتَّسْليمُ لِأَمْرِكَ، وَالْإِتِّباعُ لِسُنَّةِ نَبِيِّكَ، وَالشَّهادَةُ عَلى جَميعِ‏ خَلْقِكَ. أَللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لي شِفآءً وَنُوراً.

خداوندا؛ مرا پاك گردان، و قلب و روحم را پاكيزه فرما، و سينه ‏ام را گشايش بده، مدح و محبّت و ثناى خود را بر زبانم جارى ساز، كه نيرويى جز به وسيله تو نيست، و مى‏ دانم كه قوّت دين من، سر نهادن به فرمان تو و پيروى كردن از سنّت و راه و روش پيامبر تو، و گواهى دادن بر تمام  آفريدگان  تو  است. خداوندا؛ آن را براى من شفا و روشنايى  قرار  بده.

سپس پاكترين لباس‏هايت را بپوش، و پاى برهنه با آرامش و وقار راه برو، و زبان‏را به گفتن «اَللَّهُ اَكْبَرُ»، «لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ»، «سُبْحانَ اللَّهِ»، «اَلْحَمْدُ للَّهِِ» و ستايش‏ خداوند مشغول بدار، و قدم ‏هايت را كوتاه بردار، و هنگامى كه وارد حريم ‏ملكوتى آن حضرت شدى، بگو:

بِسْمِ اللَّهِ وَبِاللَّهِ وَعَلى مِلَّةِ رَسُولِ اللَّهِ، أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلّاَ اللَّهُ، وَحْدَهُ لاشَريكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، وَأَنَّ عَلِيّاً وَلِيُّ اللَّهِ.

بنام خدا و به يارى خدا و بر آئين و دين رسول خدا، گواهى مى ‏دهم كه خدايى جز خداوند نيست، او يكتا است كه شريكى ندارد، و گواهى مى ‏دهم كه (حضرت) محمّد بنده و فرستاده او است، و بى ‏گمان (حضرت) على ولىّ خداوند است.

سپس به آن قبر نورانى اشاره كن و در طرف روبروى امام، قبله را بين دوشانه ‏ات (پشت سرت) قرار بده و بگو:

أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلّاَ اللَّهُ، وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ ‏وَرَسُولُهُ، وَأَنَّهُ سَيِّدُ الْأَوَّلينَ وَالْاخِرينَ، وَأَنَّهُ سَيِّدُ الْأَنْبِيآءِ وَالْمُرْسَلينَ.

   أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَرَسُولِكَ وَنَبِيِّكَ وَسَيِّدِ خَلْقِكَ أَجْمَعينَ، صَلاةً لايَقْوى عَلى إِحْصآئِها غَيْرُكَ.

   أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى أَميرِالْمُؤْمِنينَ عَلِيِّ بْنِ أَبي طالِبٍ، عَبْدِكَ وَأَخي ‏رَسُولِكَ، اَلَّذِي انْتَجَبْتَهُ بِعِلْمِكَ، وَجَعَلْتَهُ هادِياً لِمَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِكَ، وَالدَّليلَ عَلى مَنْ بَعَثْتَهُ بِرِسالاتِكَ، وَدَيَّانَ الدّينِ بِعَدْلِكَ وَفَصْلِ قَضآئِكَ ‏بَيْنَ خَلْقِكَ، وَالْمُهَيْمِنَ عَلى ذلِكَ كُلِّهِ، وَالسَّلامُ عَلَيْهِ وَرَحْمَةُ اللَّهِ ‏وَبَرَكاتُهُ.

   أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى فاطِمَةَ بِنْتِ نَبِيِّكَ، وَزَوْجَةِ وَلِيِّكَ، وَاُمِّ السِّبْطَيْنِ ‏الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ سَيِّدَيْ شَبابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ، اَلطُّهْرَةِ الطَّاهِرَةِ، اَلْمُطَهَّرَةِ التَّقِيَّةِ، اَلرَّضِيَّةِ الزَّكِيَّةِ، سَيِّدَةِ نِسآءِ أَهْلِ الْجَنَّةِ مِنَ الْخَلْقِ أَجْمَعينَ، صَلاةً لايَقْوى عَلى إِحْصآئِها غَيْرُكَ.

   أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ، سِبْطَيْ نَبِيِّكَ، وَسَيِّدَيْ شَبابِ أَهْلِ‏ الْجَنَّةِ، اَلْقآئِمَيْنَ في خَلْقِكَ، وَالدَّليلَيْنِ عَلى مَنْ بَعَثْتَ بِرِسالاتِكَ، وَدَيَّانَيِ الدّينِ بِعَدْلِكَ وَفَصْلِ (فَصْلَيْ) قَضآئِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ.

   أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ سَيِّدِ الْعابِدينَ، عَبْدِكَ وَالْقآئِمِ في‏ خَلْقِكَ، وَخَليفَتِكَ عَلى خَلْقِكَ، وَالدَّليلِ عَلى مَنْ بَعَثْتَ بِرِسالاتِكَ، وَدَيَّانِ الدّينِ بِعَدْلِكَ وَفَصْلِ قَضآئِكَ بَيْنَ خَلْقِكَ.

   أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ، عَبْدِكَ وَوَلِيِّ دينِكَ، وَخَليفَتِكَ في‏ أَرْضِكَ، باقِرِ عِلْمِ النَّبِيّينَ، اَلْقآئِمِ بِعَدْلِكَ، وَالدَّاعي إِلى دينِكَ وَدينِ ابآئِهِ الصَّادِقينَ، صَلاةً لايَقْوى عَلى إِحْصآئِها غَيْرُكَ.

   أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِنِ الصَّادِقِ، عَبْدِكَ وَوَلِيِّ دينِكَ، وَحُجَّتِكَ عَلى خَلْقِكَ أَجْمَعينَ، اَلصَّادِقِ الْبآرِّ.

   أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُوسَى بْنِ جَعْفَرِنِ الْكاظِمِ، اَلْعَبْدِ الصَّالِحِ، وَلِسانِكَ ‏في خَلْقِكَ، اَلنَّاطِقِ بِعِلْمِكَ، وَالْحُجَّةِ عَلى بَرِيَّتِكَ، صَلاةً لايَقْوى عَلى إِحْصآئِها غَيْرُكَ.

أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا الْمُرْتَضى، عَبْدِكَ وَوَلِيّ‏ دينِكَ، اَلْقآئِمِ بِعَدْلِكَ، وَالدَّاعي إِلى دينِكَ وَدينِ ابآئِهِ الصَّادِقينَ، صلاةً لايَقْوى عَلى إِحْصآئِها غَيْرُكَ.

أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَبْدِكَ وَوَلِيِّكَ، اَلْقآئِمِ بِأَمْرِكَ، وَالدَّاعي إِلى سَبيلِكَ. أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَبْدِكَ وَوَلِيّ‏ دينِكَ.

   أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ، اَلْعامِلِ بِأَمْرِكَ، وَالْقآئِمِ في خَلْقِكَ، وَحُجَّتِكَ الْمُؤَدّي عَنْ نَبِيِّكَ، وَشاهِدِكَ عَلى خَلْقِكَ، اَلْمَخْصُوصِ‏ بِكَرامَتِكَ، اَلدَّاعي إِلى طاعَتِكَ وَطاعَةِ رَسُولِكَ صَلَواتُكَ عَلَيْهِمْ ‏أَجْمَعينَ، صَلاةً لايَقْوى عَلى إِحْصآئِها غَيْرُكَ.

أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى حُجَّتِكَ وَوَلِيِّكَ، وَالْقآئِمِ في خَلْقِكَ، صَلاةً (تآمَّةً) نامِيَةً باقِيَةً، تُعَجِّلُ بِها فَرَجَهُ، وَتَنْصُرُهُ بِها، وَتَجْعَلُنا مَعَهُ فِي الدُّنْيا وَالْاخِرَةِ.

  أَللَّهُمَّ إِنّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِزِيارَتِهِمْ وَمَحَبَّتِهِمْ، وَاُوالي وَلِيَّهُمْ، وَاُعادي‏ عَدُوَّهُمْ، فَارْزُقْني بِهِمْ خَيْرَ الدُّنْيا وَالْاخِرَةِ، وَاصْرِفْ عَنّي بِهِمْ شَرَّ الدُّنْيا وَالْاخِرَةِ وَأَهْوالَ يَوْمِ الْقِيامَةِ.

گواهى مى‏ دهم كه معبودى جز خدا نيست، او يكتا است و شريكى برايش نيست، و گواهى مى ‏دهم كه محمّد بنده و فرستاده او است، و او سرور پيشينيان و آيندگان است، و او سرور پيامبران ‏و رسولان است. خداوندا؛ بر محمّد بنده ‏ات و فرستاده ‏ات و پيامبرت‏ و سرور تمامى آفريدگانت درود فرست، درودى كه بر شمارش آن غير از خودت كسى توانايى ندارد. خداوندا؛ درود فرست بر امير و فرمانرواى مؤمنان، علىّ بن ابى طالب، بنده ‏ات و برادر فرستاده و رسولت، آنكه او را با علم و آگاهى خود برگزيدى، و قرار دادى او را هدايت‏ كننده براى هر كه خواهى از بندگانت، و راهنما بر آنان كه به رسالت مبعوث فرمودى، و پاداش ‏دهنده جزا به عدل و دادت‏ و خاتمه‏ دادن داوريت در ميان آفريدگانت، و گواه و بپادارنده و نگهبان بر همه اين امور. و سلام‏ و رحمت و بركات خداوندى بر او باد. خداوندا؛ درود فرست بر فاطمه دختر پيامبرت، و همسر وليّت، و مادر دو سبط رسولت امام حسن و امام حسين دو سيّد و سرور جوانان اهل بهشت، آنكه داراى پاكيزگى و طهارت، و پاك ‏بودن جسم و جان، تقوا، شايستگى و پاكى است، سرور زنان اهل بهشت از همه آفريدگان است، درودى كه جز تو نتواند كسى آن را شمارش كند. خداوندا؛ درود فرست بر امام حسن و امام حسين، دو سبط پيامبرت، و دو سرور جوانان اهل بهشت، دو قيام ‏كننده به امر تو در ميان آفريدگانت، و دو راهنما بر آنان كه آن‏ها را به رسالت مبعوث فرمودى، و دو حكم كننده و فرمانرواى دين به عدلت و خاتمه‏ دادن داوريت در ميان آفريدگانت. خداوندا؛ درود فرست بر علىّ بن الحسين سرور عبادت‏ كنندگان، بنده ‏ات و قيام‏ كننده به امرت در ميان مخلوقاتت، و جانشين تو بر آفريدگانت، و راهنما بر كسانى كه آنان را به رسالت مبعوث فرمودى، و حكم ‏كننده و فرمانرواى دين به عدلت و خاتمه‏ دادن داوريت در ميان آفريدگانت. خداوندا؛ درود فرست بر محمّد بن على، بنده ‏ات و سرپرست دينت، و جانشينت در روى زمينت، شكافنده علم و دانش پيامبران، برپادارنده عدالتت، و دعوت‏ كننده به دينت و دين پدران راستگو و درست ‏كردارش، درودى كه كسى جز خودت توانايى شمارش آن را نداشته باشد. خداوندا؛ درود فرست بر جعفر بن محمّد امام صادق، بنده ‏ات و سرپرست دينت، و حجّتت بر همه آفريدگانت، آن راستگوى نيكوكار. خداوندا؛ درود فرست بر موسى بن جعفر امام كاظم، بنده‏ شايسته، و زبان گوياى تو در ميان آفريدگانت، آنكه به علم و دانش تو گويا، و حجّت بر بندگان تو است، درودى كه بر شمارش آن غير از تو كسى توانايى ندارد. خداوندا؛ درود فرست بر علىّ بن موسى الرضا، آن امام پسنديده، بنده ‏ات و سرپرست دينت، برپادارنده عدالت تو، و دعوت‏ كننده به دينت و دين پدران راست‏گفتار و درست‏ كردارش، درودى كه جز تو نتواند آن را شمارش كند. خداوندا؛ درود فرست بر محمّد بن على، بنده ‏ات و وليّت، آن قيام‏ كننده به امر و فرمان تو، و دعوت ‏كننده به راه تو. خداوندا؛ درود فرست بر علىّ بن محمّد، بنده ‏ات و سرپرست دينت. خداوندا؛ درود فرست بر حسن بن على، آن عمل‏ كننده به فرمانت، و قيام ‏كننده در ميان آفريدگانت، و حجّتت كه پيام‏ رساننده از طرف پيامبرت، و گواه تو بر مخلوقاتت است، اختصاص‏ يافته به كرامت و بزرگداشت تو، فراخواننده مردم به اطاعت تو و اطاعت رسولت كه درود و رحمت تو بر همه ايشان باد؛ درودى كه جز تو بر شمارش آن توانايى نداشته باشد. خداوندا؛ درود فرست بر حجّتت و قيام‏ كننده در ميان آفريدگانت، درودى (كامل)، فزاينده، پايدار، كه به واسطه آن فرجش را تعجيل فرمايى، و به وسيله آن او را يارى نمايى، و ما را در دنيا و آخرت با او قرار دهى. به راستى من با زيارت و دوستى ايشان به تو تقرّب مى‏ جويم، و دوستان آنان را دوست، و دشمنان‏ شان را دشمن مى‏ دارم، پس خير و خوبى دنيا و آخرت را به واسطه ايشان به من روزى گردان، از   من  به واسطه ايشان  شرّ  و  بدى   دنيا  و   آخرت و ترس و بيم روز قيامت را دور  فرما.

سپس در طرف بالاسر آن حضرت، مى ‏نشينى و مى ‏گويى:

اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وَلِيَّ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا حُجَّةَ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا نُورَ اللَّهِ في ظُلُماتِ الْأَرْضِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا عَمُودَ الدّينِ، اَلسَّلامُ ‏عَلَيْكَ يا وارِثَ ادَمَ صَفْوَةِ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ نُوحٍ نَبِيِّ اللَّهِ،اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ إِبْراهيمَ خَليلِ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ مُوسى كَليمِ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ عيسى رُوحِ اللَّهِ.

   اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ مُحَمَّدٍ حَبيبِ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ‏ أَميرِالْمُؤْمِنينَ عَلِيٍّ وَلِيِّ اللَّهِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ فاطِمَةَ سَيِّدَةِ نِسآءِ الْعالَمينَ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ سَيِّدَيْ شَبابِ أَهْلِ ‏الْجَنَّةِ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ زَيْنِ الْعابِدينَ.

   اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ باقِرِ عِلْمِ الْأَوَّلينَ وَالْاخِرينَ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِنِ الصَّادِقِ الْبآرِّ، اَلتَّقِيِّ النَّقِيِّ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا وارِثَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرِنِ الْكاظِمِ.

   اَلسَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الصِّدّيقُ الشَّهيدُ، اَلسَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا الْوَصِيُّ الْبآرُّ التَّقِيُّ، أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاةَ، وَاتَيْتَ الزَّكاةَ، وَأَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ،وَنَهَيْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ، وَعَبَدْتَ اللَّهَ مُخْلِصاً حَتَّى أَتاكَ الْيَقينُ، اَلسَّلامُ‏ عَلَيْكَ يا أَبَا الْحَسَنِ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكاتُهُ، إِنَّهُ حَميدٌ مَجيدٌ.

سلام بر تو اى ولىّ خدا، سلام بر تو اى حجّت خدا، سلام بر تو اى نور خدا در تاريكى‏ هاى زمين، سلام بر تو اى ركن و اساس دين، سلام بر تو اى ارث‏ برنده از (حضرت) آدم كه برگزيده خدا است، سلام بر تو اى ارث ‏برنده از (حضرت) نوح كه پيامبر خدا است، سلام بر تو اى ارث‏ برنده از (حضرت) ابراهيم كه خليل و دوست خدا است، سلام بر تو اى ارث‏برنده از (حضرت) موسى كه هم ‏سخن با خدا است، سلام بر تو اى ارث ‏برنده از (حضرت) عيسى كه روح خدا است، سلام بر تو اى ارث ‏برنده از (حضرت) محمّد كه حبيب خدا است، سلام بر تو اى ارث ‏برنده از امير و فرمانرواى مؤمنان (حضرت) على كه ولىّ خدا است، سلام بر تو اى ارث ‏برنده از (حضرت) فاطمه كه سرور زنان جهانيان است، سلام بر تو اى‏ ارث‏ برنده از امام حسن و امام حسين كه دو سرور جوانان اهل بهشت هستند، سلام بر تو اى ارث ‏برنده از (حضرت) علىّ بن الحسين كه زينت عبادت ‏كنندگان است، سلام بر تو اى‏ ارث‏ برنده از (حضرت) محمّد بن على كه شكافنده علم و دانش پيشينيان و آيندگان است، سلام بر تو اى ارث ‏برنده از (حضرت) جعفر بن محمّد كه راستگو، نيكوكار، تقواپيشه و پاك ‏سرشت است، سلام‏ بر تو اى ارث‏برنده از (حضرت) موسى بن جعفر كه فروبرنده خشم و غضب است، سلام بر تو اى راست‏گفتار گواه، سلام بر تو اى وصىّ و جانشين نيكوكار تقواپيشه، گواهى مى ‏دهم كه تو نماز را بپاداشتى، و زكات را پرداختى، و به خوبيها فرمان دادى، و از زشتيها بازداشتى، و خدا را خالصانه پرستش نمودى تا دنيا را وداع گفتى، سلام بر تو اى ابا الحسن و رحمت و بركات خداوند بر تو باد، به راستى كه او ستوده و باعظمت و باشكوه است.

سپس خود را بر آن قبر پاك بينداز و بگو:

أَللَّهُمَّ إِلَيْكَ صَمَدْتُ مِنْ أَرْضي، وَقَطَعْتُ الْبِلادَ رَجآءَ رَحْمَتِكَ، فَلاتُخَيِّبْني وَلاتَرُدَّني بِغَيْرِ قَضآءِ حَوآئِجي، وَارْحَمْ تَقَلُّبي عَلى قَبْرِ ابْنِ ‏أَخي رَسُولِكَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَالِهِ.

   بِأَبي أَنْتَ وَاُمّي أَتَيْتُكَ زآئِراً وافِداً، عآئِذاً مِمَّا جَنَيْتُ عَلى نَفْسي، وَاحْتَطَبْتُ عَلى ظَهْري، فَكُنْ لي شَفيعاً إِلى رَبِّكَ يَوْمَ فَقْري وَفاقَتي، فَإِنَّ لَكَ عِنْدَ اللَّهِ مَقاماً مَحْمُوداً، وَأَنْتَ وَجيهٌ فِي الدُّنْيا وَالْاخِرَةِ.

خداوندا؛ از سرزمين خود آهنگ تو كرده، و شهرها را به اميد رحمت تو پيموده ‏ام، پس مرا محروم مفرما، و بدون برآمدن حاجتم مرا بازمگردان، و به گرديدنم در اطراف‏ قبر پسر برادر رسولت - كه درود خدا بر او و آل او باد - بر من رحم كن. پدر و مادرم به فدايت؛ به زيارت شما آمده و به دربار شما وارد شده ‏ام، و از آنچه بر خود جنايت كردم، و بار سنگين گناهى كه بر دوش دارم به شما پناهنده گشته ‏ام، پس براى من در پيشگاه پروردگارت روز فقر و نيازم شفيع باش، كه براى تو نزد خدا مقام ستوده و شايسته ‏اى است، و تو در دنيا و آخرت محترم و آبرومند هستى.

سپس دست راست را بالا ببر، و دست چپ را بر روى قبر بگشا و بگو:

   أَللَّهُمَّ إِنّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِحُبِّهِمْ وَبِمُوالاتِهِمْ، وَأَتَوَلَّى اخِرَهُمْ بِما تَوَلَّيْتُ بِهِ أَوَّلَهُمْ، وَأَبْرَأُ مِنْ كُلِّ وَليجَةٍ دُونَهُمْ.

   أَللَّهُمَّ الْعَنِ الَّذينَ بَدَّلُوا نِعْمَتَكَ، وَاتَّهَمُوا نَبِيَّكَ، وَجَحَدُوا بِاياتِكَ، وَسَخِرُوا بِإِمامِكَ، وَحَمَلُوا النَّاسَ عَلى أَكْتافِ الِ مُحَمَّدٍ.

   أَللَّهُمَّ إِنّي أَتَقَرَّبُ إِلَيْكَ بِاللَّعْنَةِ عَلَيْهِمْ، وَالْبَرآءَةِ مِنْهُمْ فِي الدُّنْيا وَالْاخِرَةِ يا رَحْمنُ يا رَحيمُ.

خداوندا؛ من به دوستى و ارادتى كه به ايشان دارم به درگاه تو تقرّب مى‏ جويم، و نسبت به آخرين آن‏ها عشق و ارادت مى‏ ورزم همانگونه كه نسبت به اوّلين ايشان ارادت دارم و سرورى او را پذيرفته ‏ام، و از هر دست‏ آويزى كه غير ايشان باشد بيزارم. خداوندا؛ لعنت كن آنان كه نعمت تو را دگرگون ساختند، و پيامبرت را متّهم ساختند، و آيات و نشانه ‏هايت را انكار نمودند، و امام و پيشوائى را كه تو معيّن كردى به باد مسخره گرفتند، و مردم را بر دوش آل محمّد سوار كردند (يعنى بر عليه آنان واداشتند). خداوندا؛ به راستى من با لعنت بر ايشان، و بيزارى ‏جستن از اين ناپاكان در دنيا و آخرت به تو تقرّب مى‏ جويم، اى بخشنده؛ اى مهربان.

سپس به پائين پاى مبارك برو و بگو:

صَلَّى اللَّهُ عَلَيْكَ يا أَبَاالْحَسَنِ، صَلَّى اللَّهُ عَلى رُوحِكَ وَبَدَنِكَ، صَبَرْتَ‏ وَأَنْتَ الصَّادِقُ الْمُصَدَّقُ، قَتَلَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَكَ بِالْأَيْدي وَالْأَلْسُنِ.

درود و رحمت خدا بر تو اى ابا الحسن؛ درود خدا بر روح پاكت و بدن مقدّست، شكيبائى پيشه كردى و تو راستگو و تصديق ‏شده ‏اى، خداوند بكشد كسى  كه تو را با دست‏ها و زبان‏ها آزار نموده و كشتند.

سپس با لعنت كردن بر قاتل امير المؤمنين عليه السلام و با لعنت كردن بر قاتلان امام‏ حسين‏ عليه السلام و بر تمام قاتلان اهل بيت رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم، آن‏ها را نفرين كن.(10)

«لعنت كردن بر آن جماعت به هر زبان كه گفته شود خوب است و اگر اين عبارت ‏را - كه قسمتى از ادعيه مأثوره است - بخواند مناسب است:

أَللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ أَميرِالْمُؤْمِنينَ، وَقَتَلَةَ الْحَسَنِ وَالْحُسَينِ، وَقَتَلَةَ أَهْلِ‏ بَيْتِ نَبِيِّكَ.

أَللَّهُمَّ الْعَنْ أَعْدآءَ الِ مُحَمَّدٍ وَقَتَلَتَهُمْ، وَزِدْهُمْ عَذاباً فَوْقَ الْعَذابِ، وَهَواناً فَوْقَ هَوانٍ، وَذُلًّا فَوْقَ ذُلٍّ، وَخِزْياً فَوْقَ خِزْىٍ.

أَللَّهُمَّ دُعَّهُمْ إِلَى النَّارِ دَعّاً، وَأَرْكِسْهُمْ في أَليمِ عَذابِكَ رَكْساً، وَاحْشُرْهُمْ وَأَتْباعَهُمْ إِلى جَهَنَّمَ زُمَراً. (11)

خداوندا؛ دور كن از رحمت خود كشندگان امير و فرمانرواى مؤمنان (حضرت على ‏عليه السلام) را، و كشندگان حسن و حسين را، و كشندگان اهل بيت پيغمبر خود را. خداوندا؛ لعنت كن دشمنان آل محمّد را و كشندگان آنان را، و زياد كن آن‏ها را عذابى بالاتر از هر عذاب، و خوارى بالاترين مرتبه خوارى، و مذلّتى برترين مرتبه مذلّت، و رسوايى برترين مرتبه رسوايى. خداوندا؛ روانه ساز آن‏ها را به آتش روانه ‏ساختنى، و سرنگون كن آن‏ها را در  عذاب دردناك خودت سرنگون‏كردنى، و محشور گردان آن‏ها و پيروان‏شان را به سوى جهنّم گروه‏ گروه. »

سپس به قسمت بالاى سر مبارك امام ‏عليه السلام برو، و آنجا دو ركعت نماز بخوان؛ درركعت اوّل بعد از «حمد»، سوره «يس» و در ركعت ديگر سوره «الرحمن»، و آنچه ‏مى ‏توانى دعا وتضرّع نما، و براى پدر و مادر و برادران مؤمن خويش زياد دعا كن، و هر مقدارى كه مى ‏خواهى آنجا بمان، و سعى كن نمازت را كنار مرقد منوّر امام‏ عليه السلام بجا آورى.(12)

   در كتاب «ذخيرة الآخرة» آمده است: اگر نتوانست نماز زيارت را با سوره «يس» و «الرحمن» بخواند، با هر سوره‏ اى كه مى ‏تواند بخواند، سپس تسبيح حضرت زهرا عليها السلام ‏بگويد و هر دعايى كه مى ‏خواهد بخواند، آن‏گاه سر به سجده نهاده و بگويد:

   بِسْمِ اللَّهِ وَبِاللَّهِ وَعَلى مِلَّةِ رَسُولِ اللَّهِ، اَلْحَمْدُ للَّهِِ الَّذي وَفَّقَني بِزِيارَةِ مَوْلايَ أَبِى الْحَسَنِ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضا.

   أَللَّهُمَّ إِنّي صَلَّيْتُ وَرَكَعْتُ وَسَجَدْتُ لَكَ خاشِعاً خاضِعاً، فَاغْفِرْ لي ‏خَطيئاتي كُلَّها، وَتَجاوَزْ عَنْ كُلِّ ذَنْبٍ أَذْنَبْتُهُ، بِحُرْمَةِ وَلِيِّكَ الرَّضِيِّ عَلِىّ بْنِ مُوسَى الرِّضا، وَتَقَبَّلْ مِنّي زِيارَتَهُ بِحُرْمَةِ مُحَمَّدٍ وَالِهِ أَجْمَعينَ.(13)

از اسم خداوند و ذات او كمك مى ‏جويم در حالى‏ كه از ملّت رسول اللَّه هستم، ستايش مخصوص خداوندى است كه مرا توفيق زيارت مولايم حضرت ابا الحسن علىّ بن موسى الرّضا را عنايت فرمود. خداوندا؛ همانا من نماز خواندم و ركوع و سجده نمودم براى تو در حال خشوع و خضوع، پس‏ تمامى گناهان مرا ببخش، و از هر گناهى كه مرتكب شده ‏ام درگذر، به احترام ولیّ راضیت حضرت علىّ بن موسى الرّضا. و زيارت او را از من بپذير به  احترام (حضرت) محمّد و تمامى آل او.

 مؤلّف گويد: اين زيارت، از زيارت‏هاى بسيار معروف حضرت امام رضا عليه السلام است كه بسيارى از علماى بزرگ آن را در كتاب‏هاى خود با اختلافى اندك نقل ‏كرده ‏اند.(14)

---

10) كامل الزيارات: 515، مزار آقاجمال خوانسارى: 32.  

11) مزار آقا جمال خوانساري: 48.

12) کامل الزيارات: 513، بحارالانوار: 102/44.

13) ذخيرة الآخرة: 165.

14) پس از اين زيارت، وداعى نقل كرده‏ اند كه چون صراحت در مخصوص بودن آن به وداع با حضرت امام رضا عليه السلام ندارد، آن را جزء زيارات وداعيه جامعه ص 598 نقل مى‏ كنيم.