(1)

دوازده نفر از شهدای عاشورا از اولاد و احفاد پدر

جناب مسلم (عقيل بن ابى طالب) علیهم السلام هستند

   يكى از افتخارات و امتيازاتى كه عقيل بن ابى طالب (پدر بزرگوار جناب مسلم)  از آن برخوردار است اين است كه تعداد دوازده نفر از شهداى قيام‏ عاشورا از اولاد و احفاد اين «ابو الشهدا» مى‏ باشد و اين افتخار بزرگ به جز او و برادرش امير مؤمنان‏ عليه السلام نصيب هيچكس‏ از مسلمانان نگرديده است و اينك معرّفى اين شهدا:

   شهدا از فرزندان عقيل:

   بلاذرى مى‏ گويد: فرزندان عقيل كه با امام حسين عليه السلام به شهادت رسيده‏ اند، شش تن بودند، آنگاه شعرى را كه در رثاى آن‏ها سروده شده شاهد مى‏ آورد:

يا عين جودي بعبرة وعويل

واندبي إن ندبت آل الرسول

تسعة منهم لصلب علي

قد ابيدوا وستّة لعقيل(1)

   آنگاه مى‏ گويد: محتمل است فرزندان عقيل كه در واقعۀ عاشورا كشته شده‏ اند، پنج نفر باشند بطورى كه بعضى‏ ها دربيت اخير به جاى كلمه «ستّة» «خمسة» خوانده‏ اند و اين پنج شهيد را چنين معرّفى مى‏ كند:

1 - مسلم

2- جعفر اكبر،

3 -عبداللَّه اكبر،

4 - عبدالرحمان،

5 - محمّد كه همه فرزندان عقيل بن ابى طالب بودند.(2)

   ابوالفرج اصفهانى هم پنج نفر شهيد از فرزندان عقيل را اينچنين معرّفى مى ‏كند:

1 - مسلم بن عقيل،

2 - عبدالله اصغربن عقيل كه مادر وى بطورى كه مدائنى گفته كنيز بوده.

3 - عبدالله اكبر بن عقيل باز طبق نقل مدائنى مادر وى كنيز بوده.

4 - علىّ بن عقيل،

5 - جعفر بن عقيل.(3)

    شهدا از نوادگان عقيل: دربارۀ شهدا از احفاد و نوادگان عقيل بن ابى طالب كه آنان نيز در حادثه عاشورا به شهادت‏ رسيده‏ اند، ابوالفرج اصفهانى مى‏ گويد:(4) از جمله شهدا در حادثۀ كربلا از اولاد «نوادگان» عقيل عبارتند از:

   1 - محمّد بن مسلم بن عقيل، كه مادرش كنيز و قاتلش فردى است به نام لقيط بن اناس جهنى.

   2 - عبدالله بن مسلم بن عقيل، مادر وى رقيّه دختر امير مؤمنان و قاتل وى طبق نقل مدائنى شخصى است به نام عمروبن صبيح.

   3 - محمّد بن ابى سعيد بن عقيل، (يكى از فرزندان عقيل ابوسعيد ملقّب به احول بود كه فرزند او به نام محمّد جزء شهدا در كربلا مى‏ باشد.)

   4 - جعفر بن محمّد بن عقيل، ابوالفرج از ابن حمزه نقل مى‏ كند: يكى از نواده‏ هاى عقيل، كه در كربلا به شهادت رسيده‏ است، جعفر بن محمّد بن عقيل است كه به همراه محمّد بن ابى سعيد كشته شد.(5)

   5 و 6 - محمّد و ابراهيم فرزندان مسلم بن عقيل، گذشته از چهار تن از احفاد عقيل ابن ابى طالب كه ابوالفرج اصفهانى‏ از آن‏ها ياد كرده و به نام معرّفى نموده است.

   بنا به نقل مرحوم شيخ صدوق‏ رحمه الله در امالى در ضمن يك روايت مفصّل، در جريان عاشوراء دو تن از فرزندان مسلم بن‏ عقيل به نام محمّد و ابراهيم به اسارت گرفته شده و پس از يكسال كه در كوفه زندانى بودند، با طرز فجيعى به شهادت‏ رسيده و به پدر و دو برادر شهيد خود ملحق گرديده‏ اند.(6)

   طبق اين آمار كه ملاحظه فرموديد، مجموع اولاد عقيل كه در حادثه عاشورا به فيض شهادت نايل گشتند، بالغ بر دوازده نفر است كه شش تن از فرزندان و شش تن ديگر از احفاد و نوادگان اين «ابو الشهدا» مى‏ باشد.(7)

---

(1) اى چشم؛ ياريم كن با اشك و ناله و گريه اگر گريه كردى بر خاندان پيامبر صلّى الله عليه وآله وسلم.

   كه نُه تن از آنان از صلب على‏ عليه السلام كشته شدند و شش تن ديگر از اولاد عقيل.

(2) انساب الأشراف: 70/2.

(3) مقاتل الطالبيّين: ص 66 و 67.

(4) مقاتل الطالبيّين: 65 - 67.

(5) ولى او احتمال مى‏ دهد كه شهادت وى در جنگ «حره» و پس از جريان عاشورا واقع شده است.

(6) امالى صدوق: مجلس 19.

(7) تاريخ حرم ائمّه بقيع‏ عليهم السلام: 263.

منبع : معاویه : ج ... ص ...