(1)

زيارت «امين اللَّه»

زيارت «امين اللَّه» از زيارات جامعه است؛ يعنى آن را در حرم‏هاى مطهّر همه ائمّه‏ اطهار عليهم السلام مى ‏توان خواند، همان‏گونه كه حضرت بقيّة اللَّه ارواحنا فداه در جريان تشرّف ‏مرحوم حاج على بغدادى اين زيارت را در حرم كاظمين‏ عليهما السلام خواندند.

روايتى كه از امام باقر عليه السلام نقل شده در اين باره صراحت دارد، و روايتى كه جابر از امام صادق ‏عليه السلام نقل كرده - و آن را در اوّل «بخش زيارت‏ هاى وداعيّه» نقل مى‏ كنيم - نيز دليل قاطعى بر جامعه بودن «زيارت امين اللَّه» است.

مرحوم محدّث قمى مى‏ گويد: زيارتى كه به «امين اللَّه» معروف شده، زيارت‏ معتبرى است كه در همه كتاب‏هاى مزار و مصابيح نقل شده است، علّامه مجلسى‏ رحمه الله‏ در مورد اين زيارت مى‏  فرمايد: اين زيارت، بهترين زيارت از جهت متن و سند است، و بايستى كه در همه روضه‏ هاى مقدّسه به خواندن اين زيارت مواظبت شود.

اين زيارت به سندهاى معتبر از جابر، از امام محمّد باقر عليه السلام روايت شده است، كه ‏آن حضرت فرمود:

امام زين العابدين ‏عليه السلام كنار قبر مطهّر حضرت اميرالمؤمنين على‏ عليه السلام ايستاد وگريست و در زيارت آن حضرت چنين گفت:

اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا أَمينَ اللَّهِ في أَرْضِهِ ، وَحُجَّتَهُ عَلى عِبادِهِ ، ( اَلسَّلامُ عَلَيْكَ يا أَميرَالْمُؤْمِنينَ ) (3) ، أَشْهَدُ أَنَّكَ جاهَدْتَ فِي اللَّهِ حَقَّ جِهادِهِ ، وَعَمِلْتَ بِكِتابِهِ ، وَاتَّبَعْتَ سُنَنَ نَبِيِّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ ، حَتَّى دَعاكَ اللَّهُ إِلى جِوارِهِ ، فَقَبَضَكَ إِلَيْهِ بِاخْتِيارِهِ ، وَأَلْزَمَ أَعْداءَكَ الْحُجَّةَ ، مَعَ ما لَكَ مِنَ الْحُجَجِ الْبالِغَةِ عَلى جَميعِ خَلْقِهِ .

أَللَّهُمَّ فَاجْعَلْ نَفْسي مُطْمَئِنَّةً بِقَدَرِكَ ، راضِيَةً بِقَضائِكَ ، مُولَعَةً بِذِكْرِكَ وَدُعائِكَ ، مُحِبَّةً لِصَفْوَةِ أَوْلِيائِكَ ، مَحْبُوبَةً في أَرْضِكَ وَسَمائِكَ ، صابِرَةً عَلى نُزُولِ بَلائِكَ ، شاكِرَةً لِفَواضِلِ نَعْمائِكَ ، ذاكِرَةً لِسَوابِغِ آلائِكَ ، مُشْتاقَةً إِلى فَرْحَةِ لِقائِكَ ، مُتَزَوِّدَةً التَّقْوى لِيَوْمِ جَزائِكَ ، مُسْتَنَّةً بِسُنَنِ أَوْلِيائِكَ ، مُفارِقَةً لِأَخْلاقِ أَعْدائِكَ ، مَشْغُولَةً عَنِ الدُّنْيا بِحَمْدِكَ وَثَنائِكَ.

سلام بر تو، اى امانت‏دار خداوند در زمينش، و حجّت او بر بندگانش؛ (سلام بر تو، اى فرمانرواى مؤمنان ؛ ) گواهى مى ‏دهم كه شما به طور كامل در راه خدا جهاد كردى و حقّش را ادا فرمودى؛ به كتاب خدا عمل نمودى، و از سنّت‏هاى پيامبر - درود خدا بر او و آل او - پيروى كردى؛ تا آن كه خداوند تعالى، شما را به جوارش فرا خواند، و با اختيار و انتخابش شما را از اين دنيا به سوى خود برد؛ و با وجودى كه حجّت‏هاى رسايى بر تمام آفريدگان داشتى، باز هم حجّت را بر دشمنانت تمام كرد . بارالها؛ نفْس و روح مرا به تقديرت مطمئن گردان، و به قضا و فرمانت خشنود گردان . حرص مرا به ياد خودت و دعا كردن به درگاهت افزون كن، و مرا دوست‏دار واقعى براى اولياى برگزيده ‏ات قرار بده. مرا در زمين و آسمانت محبوب گردان؛ بر فرو ريزى بلاهايت شكيبا ساز؛ بر زيادتى نعمت‏هايت سپاسگزار ، به يادآورى نعمت‏هاى فراوانت مشغول دار؛ به سرور و شادمانى ديدارت مشتاق كن؛ توشه ‏بردارنده تقوا و پرهيزكارى براى روز قيامت؛ و اجرا كننده سنّت و طريقه اوليا و خاصّان خود؛ جداشونده از اخلاق دشمنانت قرار ده؛ و از كار دنيا مشغول به حمد و ثناى خودت نما .

 سپس ، گونه مبارك خود را بر قبر آن حضرت قرار داده و گفت :

أَللَّهُمَّ إِنَّ قُلُوبَ الْمُخْبِتينَ إِلَيْكَ والِهَةٌ ، وَسُبُلَ الرَّاغِبينَ إِلَيْكَ شارِعَةٌ ، وَأَعْلامَ الْقاصِدينَ إِلَيْكَ واضِحَةٌ ، وَأَفْئِدَةَ الْعارِفينَ مِنْكَ فازِعَةٌ ، وَأَصْواتَ الدَّاعينَ إِلَيْكَ صاعِدَةٌ ، وَأَبْوابَ الْإِجابَةِ لَهُمْ مُفَتَّحَةٌ ، وَدَعْوَةَ مَنْ ناجاكَ مُسْتَجابَةٌ ، وَتَوْبَةَ مَنْ أَنابَ إِلَيْكَ مَقْبُولَةٌ ، وَعَبْرَةَ مَنْ بَكى مِنْ خَوْفِكَ مَرْحُومَةٌ ، وَالْإِغاثَةَ لِمَنِ اسْتَغاثَ بِكَ مَوْجُودَةٌ ، وَالْإِعانَةَ لِمَنِ اسْتَعانَ بِكَ مَبْذُولَةٌ . وَعِداتِكَ لِعِبادِكَ مُنْجَزَةٌ ، وَزَلَلَ مَنِ اسْتَقالَكَ مُقالَةٌ ، وَأَعْمالَ الْعامِلينَ لَدَيْكَ مَحْفُوظَةٌ ، وَأَرْزاقَكَ إِلَى الْخَلائِقِ مِنْ لَدُنْكَ نازِلَةٌ ، وَعَوائِدَ الْمَزيدِ إِلَيْهِمْ واصِلَةٌ ، وَذُنُوبَ الْمُسْتَغْفِرينَ مَغْفُورَةٌ ، وَحَوائِجَ خَلْقِكَ عِنْدَكَ مَقْضِيَّةٌ ، وَجَوائِزَ السَّائِلينَ عِنْدَكَ مُوَفَّرَةٌ ، وَعَوائِدَ الْمَزيدِ مُتَواتِرَةٌ ، وَمَوائِدَ الْمُسْتَطْعِمينَ مُعَدَّةٌ ، وَمَناهِلَ الظِّماءِ مُتْرَعَةٌ . أَللَّهُمَّ فَاسْتَجِبْ دُعائي ، وَاقْبَلْ ثَنائي ، وَاجْمَعْ بَيْني وَبَيْنَ أَوْلِيائي ، بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَعَلِيٍّ وَفاطِمَةَ وَالْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ ، إِنَّكَ وَلِيُّ نَعْمائي ، وَمُنْتَهى مُنايَ ، وَغايَةُ رَجائي في مُنْقَلَبي وَمَثْوايَ .

بار الها ؛ راستى، قلب خاشعان و خداترسان ، واله و حيرانت است ، و راه‏هاى مشتاقان به سوى تو باز است ، و نمايان، و نشانه‏ ها براى كسانى كه قصد رسيدن به تو را دارند آشكار است، و دل‏هاى اهل معرفت از تو بسيار در هراس است، و صداهاى دعا كنندگانت به طرف تو بالا رونده است، و درهاى اجابت و پاسخ‏گويى نيز براى‏شان باز شده است؛ و دعاى هر كسى كه با تو مناجات و به آرامى تو را بخواند مستجاب است، و توبه و بازگشت كسى كه به سوى تو بازگردد پذيرفته شده است، و اشك گريه كننده از ترس تو مورد ترحّم قرار مى‏ گيرد؛ و دادرسى براى كسى كه دادخواهى كند موجود است ، و براى كسى كه از تو كمك بخواهد، كمك بلاعوض مى ‏فرستى . و وعده ‏هايى كه به بندگانت داده ‏اى قطعى است؛ و هر كس از تو درخواست چشم ‏پوشى از لغزش خود را بكند چشم ‏پوشى مى‏ كنى؛ و اعمال عمل كنندگان ، نزد تو نگهدارى و باقى مى‏ ماند؛ و نصيب‏ها و روزيهاى تو، به سوى بندگانت فرستاده مى ‏شود؛ و عايدات بيش‏تر نيز براى‏شان ارسال و به دست‏شان مى‏ رسد؛ و گناه بخشش‏ خواهان، بخشيده شده است؛ و خواسته‏ هاى آفريدگانت، نزد تو برآورده شده است؛ و پاداش و جايزه‏ هاى درخواست كنندگان نيز نزدت فراوان است ؛ و بهره ‏هاى فراوان پى در پى مى‏ رسد ؛ و سفره‏ هاى تو براى گرسنگان گسترده است؛ و چشمه‏ ها نيز براى سيراب شدن تشنگان ، لبريز و پرآب است . بار الها ؛ پس ، دعايم را مستجاب كن و پاسخ بده ؛ و ثناگوييم را بپذير ؛ و من و اوليايم را گرد هم آور؛ به حقّ محمّد، على، فاطمه، حسن و حسين؛ واقعيّت آن است كه سرپرست نعمت‏هاى من تويى، و حدّ نهايى آرزو، و نهايت اميد من در دنيا و آخرت ، تو هستى .

در كتاب «كامل الزيارات» ، اين عبارات در پايان اين زيارت آمده است :

أَنْتَ إِلهي وَسَيِّدي وَمَوْلايَ ، إِغْفِرْ لِأَوْلِيائِنا ، وَكُفَّ عَنَّا أَعْدائَنا ، وَاشْغَلْهُمْ عَنْ أَذانا ، وَأَظْهِرْ كَلِمَةَ الْحَقِّ وَاجْعَلْهَا الْعُلْيا ، وَأَدْحِضْ كَلِمَةَ الْباطِلِ وَاجْعَلْهَا السُّفْلى ، إِنَّكَ عَلى كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَديرٌ .

تو، خداى من، آقاى من و مولاى من هستى؛ دوستان ما را بيامرز، و دشمنان ما را از ما باز دار ، و آنان را از آزار ما مشغول ساز ؛ و كلمه و سخن حقّ را آشكار و آن را بالاتر از هر چيز قرار ده، و كلمه باطل را نابود كن، و آن را پايين‏ ترين درجه قرار ده. راستى، تو بر هر كارى توانايى .

حضرت امام محمّد باقر عليه السلام فرمود:

هر كس از شيعيان ما، اين زيارت و دعا را كنار قبر حضرت اميرالمؤمنين ‏على ‏عليه السلام يا قبر يكى از ائمّه‏ عليهم السلام بخواند، خداى متعال آن را در نامه‏ اى از نور بالا مى‏ برد، و مهر حضرت محمّد صلى الله عليه وآله وسلم را بر آن مى ‏زنند، و آن نامه را نگه مى ‏دارند تا به قائم آل محمّد عليهم السلام تسليم نمايند، و آن نامه با بشارت و تحيّت و كرامت به ‏استقبال صاحبش مى ‏آيد ان شاء اللَّه تعالى.(4)

---

3) اين فقره از زيارت؛ در حرم اميرالمؤمنين حضرت على‏ عليه السلام خوانده شود.

4) مفاتيح الجنان: 698، مصباح المتهجّد: 738، بحار الأنوار: 266/100، و در مصباح الزائر: 474، و مزار آقا جمال ‏خوانسارى: 98 با اندكى تفاوت، بحار الأنوار: 176/102.