در وبسايت راسخون و پورتال اهل بيت عليهم السلام ، مطالبي از کتاب «اسرار موفقيت» مبني بر ارزش فکر و انديشه در جوانان و آثار آن، بدين صورت نقل شده است:
جوان و تفکر
ارزش فكر (1)
هر انساني در درون خود، گنج هاي گران بهايي دارد كه با بهرهگيري از فكر و انديشه، ميتواند از اين گنجينه پر ارزش استفاده كند، ولي متأسفانه برخي افراد، به ويژه جوانان، به جاي يافتن اين گنجهاي دروني، در جست و جوي گنج هايي هستند كه زير خاك پنهان شدهاند. شايد آنها نيز اگر مي دانستند خداوند گنجينه هايي به مراتب بهتر از آنچه در پي آن هستند، به رايگان در وجودشان قرار داده است، هيچگاه عمر خود را در اين راه هدر نميدادند.
انسانهاي خودساخته نيز براي به دست آوردن ارزشهاي واقعي، در درياي فكر و انديشه غوطهور ميشوند. اميرمؤمنان، علي عليه السلام در نهج البلاغه ميفرمايد: «مؤمن در افكار خويش غوطه ور است.»(2) او در ژرفاي درياي بيكران افكار خويش، گوهرهايي مييابد كه گنجينههاي طلا توان برابري با آنها را ندارند، و ارزش آنها جاودانه و ابدي است و قيمت حقيقي و ارزش نهايي شان را در آخرت درك ميكند.
پس اي جوان! بدان كه غوطهور شدن در فكر و انديشه ـ نه توهمات ـ روحت را تقويت، و براي دستيابي به گنجينههاي اسرار، آماده ميكند. همان گونه كه تمرينهاي جسمي، ورزش بدن است و جسم انسان را پرورش ميدهد، فكر و انديشه مثبت، روح و روان را ورزيده ميكند. به ديگر سخن، تفكر، نوعي آموزش به ضمير ناخودآگاه است و به وسيله آن، نيروهاي باطني تقويت، و قدرتهاي روحي انسان آشكار ميشوند. بنابراين تفكر، پرورش دهنده و تكامل بخش روح است.
پرواز فكر و انديشه
انديشه كردن در حقايق هستي و خو گرفتن به آن، انسان را از عالم وهم و خيال دور ميسازد و وي را به فردي انديشمند و حقيقتجو تبديل ميكند. ازاينرو حضرت عيسي عليه السلام سفارش فرموده است: «قلب خود را به فكر كردن و انديشيدن عادت ده.»
عادت به تفكر، قدرت انديشه و نيروي تمركز را بيشتر ميكند و آنگاه كه فكر قوي شود، وهم و خيال ضعيف ميگردد. در نتيجه، تبليغات و تلقيتات گمراهكننده شيطان و دشمنان دين، بياثر خواهد شد؛ زيرا وقتي انسان به تفكر و تأمل و انديشه عادت كند، بنيان عقيده و دانش خود را بر همين اساس قرار ميدهد. به همين دليل، حضرت علي عليه السلام فرمود: «هيچ علمي همانند تفكر نيست».(3)
انسانهاي بزرگ و خودساخته، با پرواز فكر، سير انديشه، و شناخت هستي، بر ايمان و يقين خود ميافزايند. به همين دليل، افكارش پويا، پر رونق و روشن است. پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله به اميرمؤمنان، علي عليه السلام فرمود: «از صفات مؤمنان، اين است كه از جولان فكري برخوردارند».(4)
مؤمنان با پرواز دادن فكرشان، روح خود را متعالي ميسازند و عاليترين هدفها را برميگزينند و در پي آن، به استوارترين ارادهها و قويترين همتها دست مييابند و با پشتوانه فكري قوي، از خداوند بزرگ، موفقيت و رسيدن به اهداف مقدس را ميخواهند.
تفكر، بر ايمان و يقين شما ميافزايد. تفكر در مخلوقات جهان و نظام آفرينش، برايمان و يقين انسان ميافزايد و اعتقاد به وجود خداوند بزرگ را محكمتر ميكند. فكر بشر از درك عظمت جهان هستي، ناتوان است؛ چنانكه به اعتراف انديشمندان جهان، هر گاه كه به تفكر درباره جهان آفرينش پرداختهاند، با جهاني باعظمت و اسرارآميز روبهرو شدهاند كه خود را از درك حقيقت آن عاجز ديدهاند، ولي نشانهها و آياتي را در آن مشاهده ميكنند كه احياكننده قلبها و روشناييبخش دلهاي خردمندان است. آري، بر اثر تفكر پيرامون عظمت جهان هستي، يقين و ايمان به وجود خالقي مقتدر و مهربان، افزايش مييابد.
در وصيتهاي حضرت لقمان به فرزندش آمده است:
«فكر خود را در ملكوت آسمانها و زمين و كوهها و آنچه خداوند آفريده است، طولاني كن؛ كه اينگونه انديشه، قلب تو را از جهت وعظ و نصيحتگويي كفايت ميكند».(5)
تفكر طولاني درباره ملكوت، كه لقمان به فرزندش سفارش كرده است، آثاري دارد كه اگر انسان توفيق انجام دادن آن را يابد، در آيندهاش تحولي بزرگ پديد ميآيد؛ زيرا چنين تفكري، اعتقاد و بينشي ايجاد ميكند كه روشنگر سرانجام كار است.
خداوند در قرآن مجيد ميفرمايد:
به درستي كه در آفرينش آسمانها و زمين و اختلاف شب و روز، هر آينه نشانههايي است براي صاحبان عقل؛ آنان كه خدا را در حال ايستاده و نشسته و بر پهلوهايشان ياد ميكنند (در هر حالي در ياد خدا هستند) و در آفرينش آسمانها و زمين ميانديشند و ميگويند، پروردگار ما، اين [جهان] را باطل نيافريدي، منزهي تو، پس ما را از عذاب جهنم نگهدار. (آل عمران: 190 و 191)
فكر و انديشه خردمندان پيرامون آفرينش آسمانها و زمين، بر جنبه ملكي آن اختصاص ندارد، بلكه جنبه ملكوتي را نيز در برميگيرد. تفكر در آفرينش مادي و ملكوتي جهان، بر ايمان و يقين آنها ميافزايد.
تفكر؛ عامل بصيرت و دورانديشي
اگر انسان به سرانجام كاري كه در پي انجام دادن آن است بينديشد، گرفتار پشيماني و افسوسهاي كشنده نميشود.
امام علي عليه السلام در گفتاري دلنشين ميفرمايد:
«اگر پيش از همه كارهايت، درباره آنها بينديشي، سرانجام تو در هر امري نيكو خواهد بود؛ زيرا انديشه در هر كاري، باعث روشن بيني و بصيرت درباره پايان آن كار خواهد شد».
اولياي خدا، مردان بزرگ، مقربان درگاه خداوند متعال، و آنان كه به محضر پر فيض خاندان وحي بار مييافتند و اصحاب آن بزرگواران، از نعمت دورانديشي درباره كارهايشان بهره مند بودهاند.
شناخت، هدايت، روشنبيني، و آگاهي به حقايق امور، با فكر و انديشه ملكوتي صورت ميگيرد. از كلامهاي گهربار حضرت علي عليه السلام است كه فرمود: «آن كس كه فكر ندارد، روشنبيني ندارد.»(6)و به راستي كه انسان بيفكر، بصيرت ندارد و قلبش تيره است. بنابراين، با فكر و انديشه درست ميتوان زنگارها را از دل زدود و تيرگي قلب را به صفا، نورانيت و بصيرت تبديل كرد.
اميرمؤمنان، علي عليه السلام بصيرت و دورانديشي را از آثار فكر و انديشه ميخواند و ميفرمايد: «كسي كه بينديشد، به فرجام امور، بصيرت مييابد».(7)
به دست آوردن بينش و بصيرت، كه از ويژگيهاي برجسته مردان خدا هستند، بهترين راه براي اندرز دادن به نفس است و مناسبترين وسيله دست يافتن به اين دو ويژگي، فكر و انديشه است. مردان بزرگ در پي تفكر درباره اجتماع و افراد آن و وضعيت فعلي و آينده، به اين امور بصيرت مييابند.
راهنمايي براي سلامت انديشه
دقت و تأمل، فكر را سالم ميكند. دقت و تأمل در افكار، نقش مهمي در اصلاح آنها، و زدودن انديشههاي فاسد دارد. در مناجاتي كه فرشته مقرب خداوند، جبرئيل، براي استفاده امت، به پيغمبر اكرم صلي الله عليه و آله آموخت، ميخوانيم: «با تفضل خويش، هدايت مرا به من الهام فرمودي و با اميدواري به تو، قلبم را جلا بخشيدي و نيرنگ دشمنم را از عقلم زدودي و با تأمل، فكرم را سالم گرداندي».
اگر در افكار خود تأمل كنيد، انديشه شما در سلامت كامل اوج ميگيرد. در اين هنگام ناخودآگاه بهترين افكار به سراغ شما ميآيد؛ زيرا تأمل، افكار غلط را از ميان ميبرد و انديشههاي سالم را جايگزين آن ميكند.
تمركز فكر؛ افزايش قدرت انديشه
براي تفكر و انديشيدن، بايد خاطري آسوده و ذهني آرام داشت؛ زيرا تشويش خاطر، مانع تمركز است و آنگاه كه انديشه متمركز نباشد، قدرتش كاسته ميشود.
اگر قدرت تمركز را به دست آوريد، داراي انديشهاي قوي ميشويد؛ زيرا تمركز، قدرت فكر را چندين برابر ميكند و به همين دليل اهميت و ارزش زيادي دارد. بايد راه تمركز فكري را آموخت و موانع آن را برطرف ساخت.
تمركز فكر، از حالت روحي انسان سرچشمه ميگيرد و براي بهدست آوردن آن و سرعت در اين كار، بايد مدتها تمرين كنيم.
______________________________________
1ـ مرتضي مجتهدي سيستاني ، اسرار موفقيت ، صص 23 ـ 39 ( با تلخيص و تغيير ) .
2 ـ نهج البلاغه ، کلمات قصار 335 .
3 ـ همان ، کلمات قصار 109.
4 ـ بحارالانوار ، ج 67 ، ص 310 .
5 ـ بحارالانوار ، ج 13 ، ص 431 .
6 ـ شرح غرر الحکم ، ج 6 ، ص 401 .
7 ـ همان ، ج 5 ، ص 324.
منابع: سایت راسخون به نقل از نشریه گلبرگ شماره 121
و سایت پورتال اهلبیت علیهم السلام، وابسته به مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام
بخش جوان و بينش / جوان و تفکر :
http://www.ahl-ul-bayt.org/fa.php/page,13790A69665.html
از کتاب «اسرار موفقيت جلد اول / بخش فکر و انديشه » تألیف سيد مرتضي مجتهدي سيستاني، با تلخيص از ص 23- 39
--------------------------------------------------------------
براي مطالعه و دانلود کتاب «اسرار موفقيت جلد اول» در بخش کتابخانه
پايگاه علمي المنجي، اينجا کليک کنيد.
آج کے وزٹر : 91979
کل کے وزٹر : 250790
تمام وزٹر کی تعداد : 127848701
|