تقوا وسيلۀ شناخت افكار رحمانى وشيطانى است

   افكار رحمانى و شيطانى را چگونه از يكديگر تشخيص دهيم؟

   در بسيارى از موارد ميان افكار رحمانى و شيطانى فرقى نمى‏ گذاريم ونمى‏ دانيم كدام يك از افكار ما رحمانى است و داراى منشاء معنوى مى‏ باشد وكدام يك از آنها شيطانى و يا نفسانى است و به وسيلۀ شيطان و يا نفس در ذهن ما القاء شده است؟

   عدم تشخيص افكار و انديشه‏ ها، ايجاد تحيّر و سرگردانى مى‏ كند و نمى‏ دانيم در برابر اين گونه افكار كه معلوم نيست رحمانى است يا شيطانى،چه وظيفه‏ اى داريم؟

   مشكلتر از آن، مسئلۀ تجسّم افكار و مكاشفه است؛ كه حقيقت آن براى نوع‏ مردم حتّى افراد تحصيل كرده، ناشناخته مانده است.

   اينك براى آن كه بدانيم چه كسانى مى‏ توانند افكار و انديشه‏ هاى رحمانى‏ خود را تشخيص دهند، مى‏ گوئيم: قرآن مجيد پاسخ اين سئوال را بيان كرده و صريحاً فرموده است:

«إِنَّ الَّذينَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّيْطانِ تَذَكَّروُا....»(8)

بدرستى آنان كه تقوا را پيشۀ خود نموده‏ اند، هر گاه از شياطينى كه در حال‏ گرديدن هستند به آنان برسند، متوجّه (آمدن و وسوسۀ شياطين) مى‏ شوند و به‏ ياد خدا مى‏ پردازند.

   يعنى تقوا آن چنان به انسان نيرو و آگاهى مى‏ دهد كه هر گاه شيطان بر انسان‏ فكر و انديشه‏ اى را القاء كند، متوجّه آن شده و مى‏ فهمد كه اين انديشه به وسيلۀ شيطان در ذهن او جاى گرفته است.

   بنابر اين براى آن كه بتوانيم افكار و انديشه‏ هاى رحمانى و شيطانى را ازيكديگر تشخيص دهيم و بدانيم براى كدام يك از آنها ارزش قائل شويم وكدام يك را بى ‏اعتنايى نموده و طرد كنيم، بايد تقوا را پيشۀ خود سازيم، تا به وسيلۀ آن، نيروى تشخيص و قدرت تمييز افكار رحمانى از انديشه ‏هاى‏ شيطانى، در ما ايجاد شود.

   پس با دارا شدن تقوا و پرهيزكارى، نه تنها دچار فريب شيطان نمى‏ شويم؛بلكه داراى بصيرت و آگاهى بيشتر در شناخت دشمن و راه‏هاى نفوذ آن نيز مى‏ شويم و آمادگى بيشترى براى رسيدن به مراحل عالى پيدا مى‏ نمائيم.

   زيرا راه پيشرفت و تكامل و رسيدن به هر گونه هدف، شناخت موانع‏ ومعرفت دزدانِ طريق است. و گرنه انسان نمى‏ تواند راه‏هاى پرخطر و مشكل‏ را به راحتى و بدون برخورد با موانع طىّ كند. در مسير معنوى و سير و سلوك‏ روحى نيز بايد انسان با موانع راه و حيله‏ هاى نفس و شيطان آشنايى داشته‏ باشد، تا به فريب و نيرنگ آنها گرفتار نشود. انسان بايد بداند شيطان از چه‏ راهى او را به گمراهى مى‏ كشد و چگونه او را از راه راست منحرف مى‏ كند.

   تقوا، وسيلۀ شناخت وسوسه‏ هاى فكرى شيطان و راه معرفت و درك‏ هجوم افكار و اوهام شيطانى است. كسانى كه داراى تقوا هستند، مى‏ توانند افكار رحمانى و شيطانى را از يكديگر تشخيص دهند.

   متأسفانه عدّه‏ اى از افراد به خاطر بى‏ بهره بودن از تقوا، از مرضهاى فكرى،آلودگيهاى نفسانى، تيرگى قلب و عدم بينش و بصيرت رنج مى‏ برند و راهى‏ براى درمان اين بيماريها نشان ندارند و نمى‏ دانند چگونه مى‏ توانند به درمان‏ نفس خويشتن بپردازند و با چه داروئى به درمانِ مرضهاى معنوى خود اقدام‏ نمايند و بر اثر عدم آشنايى با مكتب شفابخش اهل بيت‏ عليهم السلام، گرفتارِ كج رويهاى افرادى چون «دون خوان» جادوگر سرخپوست آمريكائى و يا اسير گفتار «ماهاريشى» و ديگر رياضت كشان شيطانى مى‏ شوند و به گمراهى‏ و سرگردانى خود مى‏ افزايند.

   چه كسى تاكنون با حقيقت مكتب وحى آشنايى يافته و باز هم محتاج ‏بافته‏ هاى اين گونه افراد ناشايسته است؟

   ما مى‏ پذيريم كه برخى از اين گونه افراد بر اثر رياضتهاى خلاف عقل وشرع به قدرتها ومهارتهايى دست يافته‏ اند، ولى بر اثر رياضت و تمرينهاى‏ روحى به پاره‏ اى از قدرتهاى نفسانى و شيطانى - نه رحمانى - دست مى‏ يابند وچون داراى تقوا نيستند، تواناييهاى خود را در راه فساد و لجام گسيختگى،قدرتهاى سلطه جوى جهان قرار مى‏ دهند.

   همچون بعضى از مرتاضهاى هندى و گاوپرستانى كه سر و روى خود را با فضولات گاوهاى مقدس آلوده مى‏ كنند و رياست جمهورى آمريكا و... با آنان‏ به مشورت و راه جويى مى‏ نشينند. حتماً اين آلودگان به آنان درس معنويّت،خداشناسى و انسان دوستى مى‏ آموزند!! و آنان را از انجام حيله‏ هاى خانمان‏سوز و ويرانگر مردم ستمديده باز مى‏ دارند!!

   آيا مى‏ خواهند به وسيلۀ نيروهاى نامرئىِ شيطانى به جنگ با قدرتهاى غيبى‏ والهى بپردازند(9).

   مگر نه اين است كه اينان وارثان فرعون هستند و همانند او مى‏ انديشند و به‏ اين دليل به ساحران و جادوگران متوسّل مى‏ شوند!

   چون نديدند حقيقت، ره افسانه زدند!

   براى نجات از دردهاى ناشناخته روحى، بايد به راهنماييهاى كسانى گوش ‏فرا داد كه با روح و جان همه آشنايى دارند و شاهد خلقت و چگونگى آفرينش ‏انسانها و همۀ مخلوقات بوده‏ اند.

   از اين رو به مكتب حيات بخش اهل بيت‏ عليهم السلام روى مى‏ آوريم و با توجه به‏ كلمات گهربار حضرت اميرالمؤمنين ‏عليه السلام دل و جان خود را آرامش مى‏ دهيم. آن بزرگوار مى‏ فرمايند:

أَمَّا بَعْدُ: فَإِنّي اوُصيكُمْ بِتَقْوَى اللَّهِ الَّذي اِبْتَدَءَ خَلْقَكُمْ وَإِلَيْهِ يَكوُنُ‏مَعادُكُمْ، وَبِهِ نَجاحُ طَلِبَتِكُمْ، وَإِلَيْهِ مُنْتَهى رَغْبَتِكُمْ، وَنَحْوُهُ قَصْدُ سَبيلِكُمْ، وَإِلَيْهِ مَرامي مَفْزَعِكُمْ، فَإِنَّ تَقْوَى‏ اللَّهِ دَواءُ داءِ قُلوُبِكُمْ، وَبَصَرُ عَمى أَفْئِدَتِكُمْ، وَشَفاءُ مَرَضِ اَجْسادِكُمْ، وَصَلاحُ فَسادِ صُدوُرِكُمْ، وَطَهُورُ دَنَسِ أَنْفُسِكُمْ، وَجَلاءُ غِشاءِ اَبْصارِكُمْ، وَاَمْنُ‏فَزَعِ جَأْشِكُمْ، وَضِياءُ سَوادِ ظُلْمَتِكُمْ...(10)

امّا بعد: من با تأكيد به شما سفارش مى‏ كنم به دارا بودن تقواى خداوندى كه ‏آفرينش شما را شروع نمود و بازگشت شما به سوى اوست. و بوسيلۀ عنايت او به مقاصد خود ظفر مى‏ يابيد و به سوى اوست منتهاى ميل و رغبت شما و به‏ سوى اوست نشان گاه خوب براى فزع و ترس شما.

براستى كه تقواى الهى دواء درد قلبهاى شما است و بصيرت براى كوردلي هاى‏ شما و شفاى مرض اجساد شما و اصلاح كنندۀ فساد سينه‏ هاى شما و پاكيزه‏ كننده كثيفى نفسهاى شما و جلا دهندۀ پرده‏ هاى چشم شما است و باعث ايمنى ‏ترس قلب شما و روشنايى سياهى ظلمتهاى شما است.(11)

   همان گونه كه ديديد، حضرت اميرالمؤمنين‏ عليه السلام تقوا را، راه درمان تيرگى‏ قلب، آلودگيهاى فكرى، عدم بينش و ديگر مرضهاى روحى معرفى مى‏ فرمايند. و همۀ انسانهائى را كه در جستجوى انسانيّت و يافتن راه معنويّت هستند، به داشتن‏ آن سفارش مى‏ كنند.

---

8) سورۀ اعراف، آيۀ 201.

9) آمريكا براى غايب ساختن نيروهاى خود! تاكنون صدها ميليون دلار سرمايه گذارى كرده است و در اين‏ راه ثروتهاى كلان و تعدادى از افراد خود را از دست داده است! رك: به سوى بى‏ نهايت .

10) بحارالأنوار: 284/70، نهج البلاغه: خطبۀ 81 .

11) شرح نهج البلاغۀ مرحوم ميرزا حبيب الله خوئى : خطبۀ  197 :  269/12.