قتل عام بني اميّه در روز دهم محرم سال 135 هجري قمري

 

قتل ‏عام بنى ‏اميّه

 (ابن قتيبه) مى ‏گويد: روزى كه معاويه دعوى خلافت كرد پنج هزار مرد از بنى ‏اميّه وجود داشت. واضح است كه اگر شماره زن‏ها و كودكان بنى‏ اميّه هم در نظر گرفته شود شايد شماره افراد آن قبيله از بيست يا بيست و پنج هزار نفر تجاوز مى ‏كرده است.

   به اين ترتيب بعد از يك قرن، و با توجّه به اين‏كه در تمام آن مدّت بنى ‏اميّه، طبقه حاكم بوده، بعيد نيست كه شماره مردان آن طائفه به يكصد هزار نفر رسيده باشد.

   چون عرب، پيوسته از قبيله قاتل انتقام مى ‏گرفت، سفّاح بعد از اين‏كه به ‏خلافت رسيد، قبيله بنى ‏اميّه را قاتل حسين بن على‏ عليهما السلام دانست و تصميم ‏گرفت كه تمام مردان آن قبيله و تمام پسرانى را كه سنّ آن‏ها به چهارده سالگى‏ رسيده بود به قتل برساند.

   سفّاح آغاز قتل‏ عامّ مردان بنى ‏اميّه را روز دهم ماه محرّم سال 135 هجرى ‏قمرى قرار داد؛ براى اين‏كه امام حسين ‏عليه السلام در روز دهم محرّم به قتل رسيده ‏بود. قتل ‏عامّ مردان بنى ‏اميّه، با فراهم كردن وسائل آغاز شد. به اين ترتيب كه‏ قبل از ماه محرم سال 135 قمرى سفّاح براى حكّام بلاد اسلامى نامه نوشت كه‏ از روز دهم محرّم آينده يعنى دهم محرّم 135 هجرى تمام مردان بنى ‏اميّه وتمام پسران آن‏ها را كه به سنّ چهارده سالگى رسيده ‏اند قتل ‏عام كنند.

   چون قبل از ماه محرّم براى حكّام نامه نوشته بود، عدّه ‏اى از مردان بنى ‏اميّه ‏اطّلاع حاصل كردند كه خليفه قصد دارد طائفه بنى ‏اميّه را معدوم نمايد و گريختند و بعضى از آن‏ها از بيم سفّاح تمام كشورهاى اسلامى را در امتداد مغرب طى كردند و خود را به اسپانيا رسانيدند و بقيّه عمر مقيم آن كشور شدند.

   دوره طولانى حكومت بنى ‏اميّه كه دوره فساد دستگاه حكومت بود حكّام‏ را نه چنان فاسد كرده بود كه خلافت سفّاح در سه سال اوّل، آن فساد را از بين ‏ببرد و بعضى از حكّام كه مأمور قتل مردان بنى ‏اميّه بودند فرصت را براى ‏جمع‏ آورى ثروت مناسب دانستند و مردان بنى ‏اميّه را دستگير كردند و حكم‏ خليفه را به آن‏ها نشان دادند و گفتند اگر مى ‏خواهيد زنده بمانيد و من موافقت‏ كنم كه بگريزيد بايد زر بدهيد.

   آن‏هائى كه مى ‏توانستند منظور حاكم را برآورند زنده مى‏ ماندند و حاكم‏ اجازه مى‏ داد كه بگريزند ولى كسانى كه زر نداشتند به قتل مى رسيدند.

   به سفّاح خبر دادند كه بعضى از حكّام از فرصت براى جمع آورى مال ‏استفاده مى‏ كنند و با دريافت زر، مردان بنى ‏اميّه را مى گريزانند؛ سفّاح امر كرد كه از اين به بعد، سرهاى مردان بنى ‏اميّه را براى او بفرستند.(1)

---

1) امام حسين ‏عليه السلام و ايران: 558.

 

منبع: معاويه ج ... ص ...