شناختِ عصر ظهور نسبى است

    به اين نكته توجّه داشته باشيم كه دوران شكوهمند ظهور آنچنان باعظمت است كه ما توانايى آن را نداريم كه آن را آن گونه كه سزاوار است ترسيم كنيم و آنچه در اين كتاب نوشته‏ ايم الفبايى ناتمام از عصر پرشكوه ظهور است .

    كسى كه خود در غيبت زاده شده و در آن به سر برده و عظمت عصر ظهور را نديده و شيرينى‏ هاى آن عصر پرحلاوت را نچشيده است ، چگونه مى ‏تواند روزگار پرشكوه ظهور را - آن گونه كه واقع خواهد شد - ترسيم نمايد؟!

    بنابراين ، همان‏گونه كه شناخت و معرفت ما از مقام امام عصر ارواحنا فداه نسبى است ، آشنايى با شگفتى‏ هاى عصر ظهور نيز نسبى است .

 آرى ؛ تا روزگارى كه ما در عصر درخشان ظهور نباشيم و جريانات آن روزگار پرشكوه را با ديدگان خود نبينيم ، نمى ‏توانيم به گونۀ شايسته و كامل به توصيف و بيان چگونگى‏ هاى آن زمان بپردازيم؛ ولى با اين همه ، به شرح نكته ‏هاى مهمّى كه از بيانات خاندان وحى عليهم السلام استفاده مى‏ شود ، مى ‏پردازيم ؛ تا قلب خود را با ياد آن روزگار خجسته ، صفا بخشيده و شاد نماييم .

    همان گونه كه گفتيم آگاهى ، معرفت و شناخت عصر ظهور - آن گونه كه خواهد بود - براى ما ممكن نيست ؛ زيرا كسى كه در زندان غيبت به سر برده و طعم و شيرينى ظهور را نچشيده و نورانيّت آن را نديده ، چگونه مى ‏تواند با ديدگانى بسته ، روشنايى عصر ظهور نور را ببيند ؟ و چگونه مى‏ تواند نور و روشنايى و نيز حلاوت و شيرينى آن را براى ديگران تعريف كند ؟

    بديهى است تا وقتى كه از زندان غيبت رهايى نيابيم و عصر ظهور را درك نكنيم ، نمى ‏توانيم عظمت آن روزگار پرشكوه را - كه علم و آگاهى ، عدالت و توانايى سراسر گيتى را فرا مى‏ گيرد - به گونۀ كامل دريابيم .

    يقين داشته باشيد تا  كسى آن زمان شكوهمند را نبيند از شيرينى و جذّابيّت آن به گونۀ كامل و شايسته خبر نخواهد داشت .

    اگر در اين كتاب با مطالب شگفت ‏انگيز و تازه رو به رو شديد ، با ديدۀ انكار به آن ننگريد كه آنچه در اين كتاب است نمى از يمِ پهناور عصر ظهور است .

    اگر از گزارشات ما دربارۀ آن روزگار فرخنده شگفت‏زده شديد و قدرت‏ها و توانايى‏ هاى مردمان عصر ظهور شما را به شگفتى واداشت ، بدانيد آنچه را كه بيان كرده‏ ايم ترسيمى كوتاه از سيماى واقعى عصر ظهور است ؛ زيرا ترسيم آن زمان به گونۀ كامل، براى ما ممكن نيست . اندكى بردبارى و شكيبايى را پيشۀ خود سازيد و بدانيد آنچه را دربارۀ روزگار پرشكوه ظهور بيان كرده ‏ايم به مقدار برداشت ما مى ‏باشد و گرنه «عنقا را بلند است آشيانه» !

 گفتم همه ملكِ حسن سرمايۀ تست

خورشيد فلك چو ذرّه در سايۀ تست

گفتا غلطى زما ن‏شان نتوان يافت

از ما تو هر آنچه ديده‏ اى پايۀ تست

    براى اثبات اين مطلب گفتار خود را با روايتى از شكافندۀ علوم اوّلين و آخرين ، حضرت امام باقر عليه السلام از كتاب «بحار الأنوار» زينت مى‏ بخشيم :

 قلت لأبى جعفر عليه السلام : إنّما نصف (صاحب) هذا الأمر بالصفة الّتي ليس بها أحد من الناس .

 فقال : لا واللَّه لايكون ذلك أبداً حتّى يكون هو الّذي يحتجّ عليكم بذلك و يدعوكم إليه .

 بيان : قوله «بالصفة الّتي ليس بها أحد» أي نصف دولة القائم وخروجه على وجه لايشبه شيئاً من الدول .

فقال عليه السلام : لايمكنكم معرفته كما هي حتّى تروه ...(5)

 به امام باقر عليه السلام عرض كردم : ما (صاحب) حكومت الهى را به طورى توصيف مى‏ كنيم كه هيچ يك از مردم داراى آن صفت نيستند .

 حضرت فرمودند : نه به خدا سوگند ؛ اين گونه كه شما مى‏ گوييد نيست ، تا آن كه او خود به آن احتجاج نموده و شما را به سوى آن فرا خواند .

 مرحوم علّامۀ مجلسى در توضيح اين روايت مى‏ گويد : ما حكومت حضرت مهدى صلوات اللَّه عليه و قيام او را به گونه‏ اى توصيف مى‏ كنيم كه هيچ يك از دولت‏ها شبيه آن نيست .

 امام عليه السلام فرمودند : شناخت آن روزگار ، آن گونه كه خواهد بود ، براى شما ممكن نيست تا اين كه آن دوران را ببينيد.

    بنابراين هر چند داراى انديشه ‏اى بس بالا و ارزنده دربارۀ عصر ظهور باشيم ، باز هم آن دوران شكوهمند را آن گونه كه واقع خواهد شد ، نمى‏ توانيم بشناسيم و قدرت شناخت آن روزگار پيشرفته و تكامل يافته را نداريم .

    آرى ؛ آيندۀ جهان آنچنان نورانى و درخشان است كه ديدگان ما اكنون قدرت ديدن آن را ندارد ، و آنچنان بر افقى بلند قرار دارد كه افق فكرى ما از درك كامل آن عاجز است . با اينهمه ما همه بايد با تمام وجود در فكر فرارسيدن آن روزگار نورانى باشيم ؛ زيرا كه هر انسان پاك و فرهيخته در انتظار آن روز تابناك و فرخنده است .

    ما بايد با آنان گام برداريم و در راهى كه آنان تلاش مى ‏كنند ما نيز كوشش كنيم ؛ زيرا حالت انتظار نه تنها در بردارندۀ بهترين نوع فكر و انديشه است ؛ بلكه بهترين جهاد و كوشش ، و بافضيلت ‏ترين كار و عمل است .

    رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم فرمودند :

 أفضل جهاد اُمّتي إنتظار الفرج .(6)

 برترين جهاد امّت من ، انتظار فرج است .

    و امام جواد عليه السلام فرمودند :

 أفضل أعمال شيعتنا ، إنتظار الفرج .(7)

 بافضيلت‏ ترين كارهاى شيعيان ما ، انتظار روز رهايى است.

    اين است ارزش روز رهايى از ديدگاه خاندان وحى عليهم السلام .

---

5) بحار الأنوار : 366/52 ح 149 .

6) بحار الأنوار : 143/77 .

7) بحار الأنوار : 156/51 .