آيا همه مى توانند داراى اخلاص باشند؟
آثار مهم و گرانبهائى كه براى اخلاص در كلمات اهل بيت عليهم السلام ذكر شده و ويژگيهاى پرارزشى كه مخلصين از آن برخوردارند، شگفت آور است.
اهميّت داشتن اخلاص تا حدّى است كه شايد برخى گمان كنند، دارا بودن اخلاص وظيفه همگان نيست و تنها شخصيّت هاى ممتاز و اولياء خدا موظّفند از نعمت اخلاص بهره مند باشند! ولى قرآن مجيد در يك دعوت عمومى مى فرمايد:
«فَادْعُوا اللَّهَ مُخْلِصينَ لَهُ الدِّينَ وَلَوْ كَرِهَ الْكافِرُونَ».(7)
خداوند را بخوانيد در حالى كه دين را براى او خالص مى كنيد؛ هر چند كافران كراهت داشته باشند.
از اين آيه استفاده مى كنيم هر انسانى موظّف است برنامه هاى دين را خالص از شوائب ريا و امثال آن بجا آورد؛ بلكه همان گونه كه در روايات آمده است، انسان بايد در تمامى رفتار و كردارش از تظاهر، ريا و خودنمائى پرهيز كند.
امام صادق عليه السلام مى فرمايند:
اَخْلِصْ حَرَكاتَكَ مِنَ الرِّياءِ.(8)
حركات خود را از ريا خالص كن.
زيرا در صورتى رفتار و كردار آدمى ارزشمند است كه ريا و تظاهر در آن وجود نداشته باشد.
مى فروشد زاهد خودبين به دنيا دين خويش
گشته معلومش كه در عقبى متاعش باب نيست
بنابراين اخلاص يك وظيفه عمومى است و همه موظّف هستند در بدست آوردن آن بكوشند. متأسّفانه بر اثر غفلت، بسيارى از افراد تنها در سختيهاى دردناكى كه جان را به لب نزديك مى سازد، خدا را مخلصانه مى خوانند. قرآن مى فرمايد:
«هُوَ الَّذي يُسَيِّرُكُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ حَتَّى اِذا كُنْتُمْ فِي الْفُلْكِ وَجَرَيْنَ بِهِمْ بِريحٍ طَيِّبَةٍ وَفَرِحُوا بِها جائَتْها بِريحٍ عاسِفٍ وَجاءَهُمُ الْمَوْجُ مِنْ كُلِّ مَكانٍ وَظَنُّوا اَنَّهُمْ اُحيطَ بِهِمْ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصينَ لَهُ الدِّينَ لَئِنْ اَنْجَيْتَنا مِنْ هذِهِ لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرينَ».(9)
اوست كه در خشكى و دريا شما را سير مى دهد تا چون در كشتى باشيد ونسيمهاى پاك بر آنان بوزد و خوشنود باشند، كه (ناگهان) باد سخت وزيدن گيرد و موج از هر سو آنان را فرا گيرد، و آنان گمان كنند كه در ميان امواج گرفتارشده اند (در اين زمان) خدا را بخوانند، در حالى كه دين (و اعتقاد خود ) را براى او خالص كنند. (و مى گويند خدايا: ) اگر ما را نجات بخشى از اين گرفتارى، از شكرگزاران خواهيم بود.
در مورد ديگر خداوند مى فرمايد:
«فَاِذا رَكِبُوا فِي الْفُلْكِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصينَ لَهُ الدّينَ فَلَمَّا نَجّيهُمْ اِلَى الْبَرِّ اِذا هُمْ يُشْرِكُونَ».(10)
چون سوار كشتى شوند، خدا را بخوانند؛ در حالى كه دين (و اعتقاد خود) رابراى او خالص مى كنند. پس چون خدا آنان را نجات دهد و بسوى خشكى (بازگردند) آن گاه آنان شرك مى ورزند.
زاهد كه ترس روز جزا را بهانه ساخت
بيمش ز خلق بود، خدا را بهانه ساخت
پس با استفاده از آيات قرآن بدست آورديم: اخلاص يك وظيفه عمومى است و بايد در هر برنامه عبادى داراى اخلاص باشيم؛ ولى بسيارى از مردم تنها در لحظاتى كه جان خود را در خطر مى بينند، خدا را مخلصانه مى خوانند.
7) سوره غافر، آيه 14.
8) بحار الأنوار: 216/71.
9) سوره يونس، آيه 22.
10) سوره عنكبوت، آيه 65.
بازديد امروز : 0
بازديد ديروز : 211539
بازديد کل : 119173208
|