بدترين مردمان و بهترين آنان

از نظر حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام

آيا بهترين خوبى‏ ها چيست و بدترين بدى‏ ها و گناهان كدام است؟

چه چيزى از همۀ امور ما را به سوى خوبى ‏ها مى‏ كشاند و چه گناه و سيئّه ‏اى ما را در صف گناه كاران و بدكاران قرار مى ‏دهد؟

حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام پاسخ اين دو سئوال را در جمله ‏اى كوتاه بيان فرموده ‏اند:

أَحْسَنُ الْحَسَنات حبّنا وأسوء السيّئات بغضنا.(1)

نيكوترين حسنه ‏ها و كارهای خوب محبّت ما اهل بيت (عليهم ‏السلام) است. و بدترين بدى ‏ها و سيّئات بغض ما اهل بيت (عليهم السلام) است.

حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام در روایتی دیگر مى ‏فرمايند:

اشدّ النّاس عماً من عمى عن حبّنا وفضلنا وناصبنا العداوة بلا ذنب سبق منا اليه الا انا دعوناه الى الحق‏ ودعاه سوانا إلى الفتنة والدّنيا فآثرها ونصب العداوة لنا.

سخت ‏ترين مردم بحسب كورى كسى است كه كور شده از دوستى ما و فضيلت ما، و آشكار كرده از براى ما دشمنى را بى ‏گناهى كه پيشى گرفته باشد از ما بسوى او، مگر اين كه ما خوانده ‏ايم او را بسوى حق و خوانده است او را غير ما بسوى ‏فتنه و دنيا، پس اختيار كرده ‏اند دنيا را و برپا داشته ‏اند دشمنى را از براى ما.

مراد به «ما» آن حضرت صلوات الله وسلامه عليه ‏و اولاد أطهار ایشان هستند صلوات الله و سلامه عليهم أجمعين.

اسعد الناس من عرف فضلنا، وتقرب إلى الله بنا، واخلص ‏حبّنا، وعمل بما إليه ندبنا، وانتهى عمّا عنه نهينا فذاك منّا وهو في دار المقامة معنا.

نيكبخت‏ ترين مردم كسى است كه بشناسد فضیلت ما را، و نزديكى بجويد به سوى خدا به وسیلۀ ما، (يعنى به دوستى ما يا به اطاعت‏ و انقياد ما) و خالص گرداند دوستى ما را (يعنى دوست دارد ما را فقط براى تقرّب به خدا نه از براى غرض ديگر يا آميخته ‏به دوستى دشمنان ما نگرداند) و عمل كند به آن چه بسوى او خوانده ‏ايم ما، و باز ايستد از آنچه از آن نهى كرده ‏ايم ما، پس‏ چنين كسى از ماست و او در خانۀ اقامت يعنى بهشت با ماست.(2)

---

(1) تصنيف غرر الحكم: 116 ، شرح غررالحکم : 2 / 480 .

(2) شرح غررالحكم و دررالكلم: 2 / 461.