حكم در عصر جاهليّت و اسلام

حكم در دوران جاهليت: ابوجهل در روزگار جاهلى نديم وى بود(1) ؛ نيز همو با جوانان قريش در خانه ‏اى كه پايگاه شبانه جوانان بود، گرد مى‏ آمد و با آنان شراب مى ‏نوشيد. شبى همراه ديگر جوانان، آهوى زرين ‏كعبه را دزديدند و شراب خريدند و نوشيدند و قريش در جست و جوى ‏او برآمد و چون بنى اميه از حَكَم بن ابى العاص حمايت كردند، دست ازوى بازداشتند.(2)
حكم در دوران بعثت و ريشخند او به رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم: بر پايه روايات ‏بسيارى، در مكّه چند نفر از جمله حكم همسايه رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم  بوده(3) وآن حضرت را آزار و ريشخند مى ‏كرده‏اند و جز حكم هيچ يك مسلمان ‏نشده است.(4) مورّخان حكم را در شمار مستهزئان (5) و اذيت كنندگان (6) آن‏ حضرت ياد كرده ‏اند. به گزارشى، حكم رسول خدا صلّی الله علیه وآله را آزار و دشنام ‏مى ‏داد و بدگويى خود را به گوش آن حضرت مى‏ رساند و پشت سر آن‏ گرام راه مى رفت و با حركت كتف و دست، راه رفتن آن گرامى را تقليد و مسخره و با حركات دهان و بينى آن گرامى را ريشخند مى ‏كرد. آن‏ حضرت او را ديد و نفرين كرد و وى بر همان حال تا پايان عمر ماند(7).(8)

---

(1) المنمقف ص 366؛ المحبر، ص 176.

(2) المنمق: ص 69 60 - 59.

(3) احاديث ام المؤمنين عايشه، ج 1 ص 164؛ المحبر: ص 157.

(4) المحبر: ص 157؛ امتاع الاسماع: ج 14 ص 334 - 333.

(5) السيرة الحلبيه: ج 1 ص 508؛ الدرر: ص 47.

(6) المحبر: ص 157؛ تاريخ يعقوبى: ج 2 ص 24؛ انساب الاشراف: ج 1 ص  170.

(7) انساب الاشراف: ج 1 ص 171 - 170 ؛ الخرائج والجرائح: ج 1 ص 168؛ بحارالأنوار: ج 18، ص59 ، 62 .

(8) دائرة المعارف قرآن كريم: ج 11 ص 242.