چرا خاندان بنى‌اميّه مسلمان شدند؟!

 خاندان بنى‌اميّه تا آخرين روزهاى ممكن در برابر اسلام مقاومت كردند و تنها وقتى چاره‌اى جز پذيرش اسلام نداشتند ايمان آوردند.
نه تنها آنچه از اعمال و رفتار آنان به دست مى‌آيد، بلكه آگاهى‌هايى كه درباره ابوسفيان و به ويژه معاويه در دست است ، اين سخن حضرت على علیه السلام را ـ كه «آن‌ها تنها بر اساس مصلحت اسلام آوردند» ـ تأييد مى‌ كند.(1)
 با به سلطنت رسيدن معاويه و حاكميّت خاندان اموى بر جامعه اسلامى ، سير قهقرايى فرهنگ و ارزش‌هاى اسلامى و احياى سنّت‌هاى جاهلى آغاز شد. در چنين محيطى بود كه بسيارى از بيماردلان ، جاعلان حديث ، قصّه‌سرايان دربارى ، مروّجان اسرائيليّات ، مسيحيان روم ، ورشكستگان سياسى و ته‌مانده‌هاى كفّار قريش ، همگى بسان مگسانى به گرد شيرينى جاه و جلال حكّام اموى تجمّع كردند و از اين خوان گسترده ، بهره‌اى وافر بردند.
از آنجا كه اكثر حكّام اموى ، خود بهره‌اى از علم و دانش نبرده بودند، براى پر كردن خلأ علمى (و...) كه در جامعه اسلامى پديدار شده بود، به اهل كتاب و شعرا و خطبا و قصّه‌گويان روى نمودند و آن‌ها نيز تا توانستند ترّهات و اباطيل خود را در ميان مسلمانان پراكنده ساختند و چهره تابناك اسلام را زشت جلوه دادند.(2)

با اين‌كه پيامبر رحمت پس از فتح مكّه از ابوسفيان و معاويه و ديگر كفّار مكّه انتقام نگرفته و همه آن‌ها را آزاد ساختند؛ امّا وقتى معاويه قدرت را به دست گرفت ، آن‌گونه به خاندان پيامبر اكرم صلّی الله علیه وآله ظلم و ستم روا داشت كه حتّى برخى از علماى سنّى را شگفت زده نموده است .
با آن همه آزارهايى كه اهل مكّه بر پيغمبر اكرم ‏صلى الله عليه وآله وسلم روا داشتند آن‏ حضرت، در فتح مكّه با بخشش و رحمت با آنان رفتار كردند؛ در حالى‏ كه مى‏ توانستند سخت‏ ترين انتقام را از آنان بگيرند.

_____________________________________

1 - حضرت على‏ عليه السلام در يكى از نامه‏ هاى خود خطاب به معاويه مى‏ نويسد: «وما أسلم مسلمكم إلاّ كرهاً». «شرح ‏نهج البلاغه ابن ابى الحديد: 298/2 و 299، به نقل از تاريخ سياسى اسلام: 393/2».

2- اسرائيليّات و تأثير آن بر داستان‏ هاى انبياء در تفاسير قرآن: 71.