علّت عطا کردن اجر و پاداش زیاد

برای گریه بر امام حسین علیه السلام

اجرت و جزای در روایات گاهی به معنای پاداش عمل و جبران آن به چیز دیگر به کار می‌رود، زمانی که اجرت و جزا، به این معنا باشد جبران عمل به مثل آن یا چند برابر آن می‌باشد، لذا خداوند تبارک و تعالی در کتاب کریمش می‌فرماید:

«کسی که حسنه‌ای انجام دهد ده برابر مثل آن به او پاداش داده می‌شود و کسی که گناهی مرتکب شود جز به مثل آن مجازات نمی‌شود و آن‌ها ظلم نمی‌شوند».(1)

پس در این آیه شریفه جزای گناه مثل آن و پاداش حسنه ده برابر مثل آن گفته شده است، این معنای اوّل برای جزا و پاداش.
و گاهی لفظ جزا یا اجر نه به معنای پاداش عمل بلکه به معنای عطایی برای عمل به کار می‌برد و وقتی اجر به این معنی باشد دیگر به مثل آن یا ده برابر مثل آن نیست بلکه به غیر حساب می‌باشد و خداوند تبارک و تعالی گاهی اجرت بعضی از عاملین را به این معنا عطا می‌کند یعنی در عطای او نه حدی و نه حسابی است.
از اعمالی که اجر و پاداش آن به حساب نمی‌باشد صبر است، همان طور که خداوند تبارک و تعالی فرموده است:

(انّما یوفّی الصابرون أجرهم بغیر حساب)(2) 

«همانا صبرکنندگان اجر وپاداش خود را بدون حساب دریافت می‌کنند».

خداوند در این آیه شریفه تصریح فرموده که اجر صبر کنندگان بدون حساب است، زیرا  این اجر، عطای الهی به آن هاست. و واضح است که صبر مولای مظلوم حضرت ابا عبد الله علیه السلام در ماجرای کربلا خارج از حدّ و اندازه بوده است، مرحوم شیخ جعفر شوشتری در خصائص الحسینیّه می‌نویسد:
و امّا صبر امام حسین علیه السلام ، دربارۀ آن وارده شده: «از صبر او فرشتگان آسمان به حیرت افتاده و شگفت زده شدند»، قدری در احوال آن حضرت اندیشه کن و تصوّر کن آن وقتی را که بر روی زمین افتاده، بر روی ریگ‌های داغ بیابان تمام بدن مجروح از تیرهای بی شمار، سر مبارک شکافته، پیشانی نازنین او شکسته، سینه مطهرش خُرد شده از تیرها، و سوراخ شده از تیر سه شعبه، تیری در گلوگاه، تیری در زیر زنخ و تیری در حلق شریف آن حضرت، زبان مجروح گشته، جگر آتش گرفته، لب‌ها خشکیده از عطش، قلب سوخته از ملاحظه شهدای کربلا که در اطراف او بر زمین افتاده‌اند، دل شکسته از ملاحظه عیال که در طرف دیگرند، کف دست بریده شده از ضربه زرعة بن شریک ملعون نیزه‌ای در پهلو اصابت کرده، محاسن و سر به خون خضاب شده، صدای استغاثه از اهل و عیال و شماتت از دشمنانش می‌شنود، چشمان مبارک را که باز می‌کند کشته‌ها را می‌بیند و با تمام این داغ‌ها و مصیبت‌ها آه نمی‌کشد و قطره‌ای اشک از چشم جاری نمی‌کند و تنها می‌گوید بر حکم و فرمان تو صابرم، هیچ معبود شایسته‌ای جز تو نیست، ای فریادرس کمک خواهان، و در زیارت این عبارت آمده است:

و لقد عجبت من صبرك ملائکة السماوات(3)
از صبر تو فرشتگان آسمان‌ها به تعجّب درآمدند و شگفت زده شدند.

و از آنچه خداوند تبارک و تعالی به مولای ما حضرت ابا عبد الله علیه السلام از اجر و پاداش عطا کرده، اجر و پاداشی است که به زوّار آن حضرت و گریه کنندگان بر او مرحمت می‌فرماید و آن بدون حساب است.
پس آنچه در روایات وارد شده از اجر و پاداش فراوان نسبت به زائرین و گریه‌کنندگان بر آن حضرت، از باب عطای ‌الهی به آنان است، و از عطای الهی عطایی است قطع نشدنی و پیوسته، همان طور که در قرآن کریم می‌فرماید:

(وأمّا الذین سعدوا ففي الجنّة خالدین فیها مادامت السماوات  والأرض الّا ما شاء ربّك عطاء غیر مجذوذ)(4) 

امّا آنان که سعادتمند شدند در بهشت هستند و در آنجا همیشه خواهند بود مادامی که آسمان‌ها و زمین برپا است مگر آنچه پروردگارت بخواهد و این عطایی قطع نشدنی است.

خداوند زیارت مولا ابا عبد الله علیه السلام را روزی ما و شما گرداند و عطای قطع نشدنی به ما و شما مرحمت فرماید.
 

---

(1) سورۀ انعام، آیۀ 160 .   

(2) سورۀ زمر، آیه 10.

(3) الخصائص الحسینیة: ص 39.

(4) سورۀ هود، آیه 108.