(2)

حضرت زهراء سلام الله عليها حقيقت شب قدر

در تفسير «فرات» از امام صادق عليه السلام در ذيل آيه شريفه «إنّا أنْزَلْناهُ في لَيْلَة القَدْر»(1) نقل كرده است كه فرمود :

 الليلة فاطمة، والقدر اللَّه، فمن عرف فاطمة عليها السلام حقّ معرفتها فقد أدرك ليلة القدر، وإنّما سمّيت فاطمة لأنّ الخلق فطموا عن معرفتها .(2)

 مراد از «ليلة» فاطمه عليها السلام و مقصود از «قدر» خداوند است ، پس هر كه فاطمه عليها السلام را آن طور كه سزاوار است و حقّ معرفت او است بشناسد شب قدر را درك كرده است ، و همانا آن حضرت «فاطمه» ناميده شده است زيرا مردم از شناخت او باز داشته شده ‏اند و عاجزند .

    مؤلّف رحمه الله گويد : شايد راز تشبيه فاطمه عليها السلام به «ليلة القدر» پنهانى و در پرده بودن معرفت وشناخت آن حضرت نسبت به مردم است مثل پنهان بودن شب قدر ، و به خاطر همين آن رادر آيه با دو حرف استفهام آورده و فرموده است : «وَما أدْريك ما لَيْلَة القَدْر»(3) تا بزرگى شأن و قدر آن را بفهماند يا عاجز بودن شناخت آن را براى غير معصومين ثابت كند ، زيرا شب قدر را غير از معصومين عليهم السلام نمى  ‏شناسند ، و يا مقصود اين است كه هر كس فاطمه عليها السلام را آنگونه كه سزاوار است بشناسد و به حقيقت معرفت او پى ببرد پرده از مقابل چشمان او كنار مى ‏رود و جلالت و عظمت آن حضرت و فرود آمدن فرشتگان را به محضر او در آن شب مى ‏بيند ، بطورى كه به شب قدر بودن آن يقين پيدا مى‏ كند ، و در حقيقت درك شب قدر همين است ، و در مقابل ، در روايتى(4) وارد شده است كه آن دو نفر يعنى آن دو خليفه غاصب شب قدر را از بسيارى نزول شياطين بر آنها در آن شب مى ‏شناختند .

    و در روايتى فرموده ‏اند :

 مقصود از «ليله مباركه» در آيه شريفه «إنّا أنْزَلْناهُ في لَيْلَة مباركة»(5) فاطمه عليها السلام است(6) ، و مراد از «زجاجه» يعنى شيشه ‏اى كه تلألؤ دارد(7) ، و «مشكاة» يعنى «چراغدان» در آيه نور «مثل نوره كمشكوة فيها مصباح المصباح في زجاجة...»(8) فاطمه عليها السلام است .(9)

 

---

1) سوره قدر ، آيه 1 .

2) تفسير فرات: 581 ح 747، بحار الأنوار : 65/43 ح 58 .

3) سوره قدر ، آيه 2 .

4) الكافى : 253/1 آخر ح 8 .

5) سوره دخان ، آيه 4                      

6) تأويل الآيات : 817/2 سطر 3 .

7) اين شيشه مانع مى‏شود از اينكه وزش باد چراغ را خاموش كند . حضرت زهرا عليها السلام چنين نقشى در تاريخ داشته است و وجود نازنين او باعث شده است كه چراغ دين همواره روشن بماند و تندباد حوادث هرگز نتواند لطمه‏ اى به آن وارد كند ، آن حضرت با تلاش خود و دفاع از حريم ولايت ، حقّانيّت و مظلوميّت امير مؤمنان على عليه السلام و بطلان حكومت غاصبين را ثابت كرد و براى همه دورانها و نسلها مشعل هدايت گرديد .

8) سوره نور ، آيه 7 24 .

9) تأويل الآيات : 360/1 ح 7 .

 

منبع: قطره اي از درياي فضائل اهل بيت عليهم السلام ج 1 ص 413 ح 269