(3)

حضرت على اكبر عليه السلام

نزد كعبه، حجر اسماعيل است، كه قبر هاجر و اسماعيل در اوست؛ هكذا نزد قبر سيدالشهداء عليه السلام، مدفن و مزار اسماعيل كربلا، جناب على اكبر عليه السلام است، كه آن‏ بزرگوار در اخلاق حميده و اوصاف جميله و صفات پسنديده بى نظير و در جلالت و بزرگى و خلق و شجاعت، درّ گرانبهاى صدف امامت بود و مشهوراست كه: روزى معاويه پرسيد از كسانى كه در مجلس او بودند كه: كيست اولى به ‏امامت؟ گفتند: تو. گفت: نه، «بَلْ أوْلَى النّاسُ بِهذَا الأمرِ عَلِيُّ بنُ حُسَينِ بْنِ‏ عَليٍّ، جَدُّهُ رَسُولُ اللَّه‏ صلى الله عليه وآله وسلم وفيهِ شجاعَةُ بَني هاشِمٍ وَسَخاوَةُ بَني اُمَيَّة و زَهْوُ ثَقيفٍ»(792) (793). يعنى: بلكه اولى به امامت، على بن الحسين (است) كه جد او پيغمبر خداست، و در او جمع است شجاعت بنى هاشم و سخاوت بنى اميّه و بزرگى و فخر و خوشرويى بنى ثقيف. ابوالفرج اصفهانى گويد كه: مراد معاويه از عليّ بن الحسين، جناب على اكبر عليه السلام است كه به درجه شهادت رسيد(794).

و جناب امير عليه السلام او را بسيار دوست مى‏داشتى، حتّى آنكه او را مدح فرموده و اشعارى در مدح او گفته؛ از آن جمله ابن ادريس حلّى در كتاب سراير ذكر نموده‏ كه حضرت امير عليه السلام در شأن او فرموده است:

«لَمْ تَرَ عَينٌ نَظَرَتْ مِثلَهُ

مِن مُحتِفٍ يَمشي وَلا ناعِلٍ»(795)

يعنى: نديده هيچ چشم بيننده مثل و مانند او را از كسانى كه پابرهنه و يا صاحب ‏نعلين باشد (كنايه از وضيع(796) و شريف و اَدنى(797) است).

نوشته ‏اند كه: چند نفر از دودمان نبوّت شباهت به جناب پيغمبر صلى الله عليه وآله وسلم داشتند:

اوّل، جعفر طيّار، كه در حسن گفتار و فصاحت و بلاغت و شيرين زبانى شباهت ‏تامّه به رسول خدا صلى الله عليه وآله وسلم داشت.

دوم، جناب فاطمه زهرا عليها السلام، كه در مشى و رفتار (شباهت به) (798) خاتم الانبياء صلى ‏الله عليه وآله داشت(799)

سيّم، امام حسن ‏عليه السلام، كه از سر تا كمر شباهت داشت به آن حضرت.(800)

چهارم، سيدالشهداء عليه السلام كه از كمر تا قدم شبيه جناب پيغمبر صلى الله عليه وآله بود(801)

پنجم، جناب على اكبر عليه السلام كه از سر تا قدم شبيه بود به آن حضرت؛ و شاهد است‏ بر اين مطلب كلام امام حسين ‏عليه السلام روز عاشورا، همين كه جناب على اكبر عليه السلام در اذن جهاد مبالغه بسيار نمود، امام حسين‏ عليه السلام اذن ميدان داده، نظر مأيوسانه به‏ فرزند خود نمود و اشك از ديده‏ هايش فرو ريخت و انگشت سبّابه خود را به‏ طرف آسمان بلند كرده فرمود: «اَللَّهُمَّ اشْهَدْ عَلى هؤلاءِ القَومِ فَقَد بَرَزَ إلَيهِم‏ غُلامٌ أشبَهُ النّاسِ خَلْقاً وخُلْقاً ومَنطِقاً بِرَسولِك»: خداوندا شاهد باش براين قوم كه به سوى ايشان مى‏ رود جوانى كه شبيه‏ ترين خلق است به پيغمبر تو در گفتار و صورت و سيرت «كُنّا إذَا اشْتَقْنا إلى نَبيِّكَ نَظَرْنا إلَيه»: هرگاه ما مشتاق لقاى پيغمبر تو مى‏ شديم نظر به جمال او مى ‏كرديم، خداوندا، بركتهاى‏ زمين را از ايشان منع نما و ايشان را پراكنده گردان و واليان ايشان را از ايشان‏ راضى مگردان كه ايشان ما را طلب نمودند كه ما را يارى كنند، پس بر ما دشمنى ‏كردند و شمشير كين بر روى ما كشيدند. پس آن حضرت به آواز بلند بانگ بر ابن‏ سعد زده فرمود:

«ما لَكَ قَطَعَ اللَّهُ رَحِمَكَ ولا بارَكَ اللَّهُ لَكَ في أمرِكَ وسَلَّطَ عَلَيْكَ مَن يَذْبَحُكَ بَعدي عَلى فِراشِكَ كَما قَطعْتَ رَحِمي وَلَمْ تَحْفَظْ قَرابَتي مِن رَسُولِ اللَّه ‏صلى الله عليه وآله وسلم».
يعنى: چه مى‏ خواهى از ما؟ خدا رحم تو را قطع‏ نمايد و هيچ امرى را بر تو مبارك نگرداند و مسلّط نمايد بر تو كسى را كه تو را در فراش تو ذبح نمايد چنانكه رحم مرا قطع كردى و قرابت ما را به پيغمبر خدا صلى الله عليه وآله وسلم مراعات نكردى(802).(803)

---

791) حديث كعبه و كربلا: 88.

792) عبارت متن «بني ثقيف» م.

793) مقاتل الطالبيين: 52؛ و با اندكى تغيير در: بحارالانوار: 45 / 45 بقيه باب 37.

794) مقاتل الطالبيين: 52.

795) در (بحار 316 / 98 ب 24 و مقاتل الطالبيين: 53) اين بيت، همراه چند بيت ديگر و بدون ذكر نام سراينده نقل شده‏است.م.

796) وَضيع: فرومايه و ناكس.

797) اَدنى: فرومايه ‏تر.

798) عبارت متن «شبيه».م.

799) بحار: 55 / 43 ب 3؛ دلائل الامامة: 55؛ كشف الغمّة: 471 / 1.

800) بحار: 293 / 43 ب 12؛ روضة الواعظين: 165 / 1 ؛ المناقب: 397 / 3.

801) بحار: 293 / 43 ب 12؛ روضة الواعظين: 165 / 1 ؛ المناقب: 397 / 3.

802) بحار: 42 / 45 بقيه باب 37؛ و به طور مختصر و با اندكى تغييرات: لهوف / 113 ؛ مثير الاحزان: 68.

803) حديث كعبه و كربلا: 97.

 

منبع: الصحیفة الحسینیة المقدسة ص 162