(2)

علم و دانش علیا مخدره حضرت زینب سلام الله علیها

البته علم و دانش از افضل سجایای بشری است و اشرف صفات انسانی دانش و ادب است خداوند عالم انبیاء را بعلم و دانش تکمیل کرده برای هدایت بشر فرستاد و بندگان خاص خود را بدرجۀ رفیعه رسانید کما قال اللّه ( یَرْفَعِ اَللّٰهُ اَلَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ اَلَّذِینَ أُوتُوا اَلْعِلْمَ دَرَجٰاتٍ (و قال الله تعالی ایضا ( شَهِدَ اَللّٰهُ أَنَّهُ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ وَ اَلْمَلاٰئِکَهُ وَ أُولُوا اَلْعِلْمِ قٰائِماً بِالْقِسْطِ ) و قال اللّه تعالی ( هَلْ یَسْتَوِی اَلَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَ اَلَّذِینَ لاٰ یَعْلَمُونَ ) آری علم آدمی‌ را بحقایق امور راهنمائی می کند و موجبات نیل بسعادت و رضایت خدا را فراهم می آورد ازین رو رسول خدا صلّی اللّه علیه و اله و سلّم بین دو نفر که یکی عالم و دیگری عابد بود فرمود فضل العالم علی العابد کفضلی علی ادنی رجل من امتی و نیز فرمود اهل بیت من خاندان علم هستند و همچنانکه اطفال از شیر تغذیه می کنند امت من از دانش و بینش اهل بیت من می آشامند و هرکس بیشتر از سرچشمۀ فضیلت و علم آنها بهره مند گردد درونش روشن تر گردد .

و باید دانست چنانچه شیخ جعفر نقدی هم می فرماید و البته همین قسم است که علم و دانش زینب مانند دانش مثل سایر صنوف بشری نیست که از طریق اکتساب و تحصیل کرده باشد بلکه از منبع علوم غیبی نبوت و باب علم و دانش امامت سیراب گشته و سنخ معلومات ما نیست بلکه بوسیلۀ الهامات خفیه و افاضات نبویه و تعلیمات علویه که معلمین مادی جهان را بدان راهی نیست اخذ علم و دانش نموده است و با نیروی ربّانی بوده است که توانسته از منبع علوم غیبی سرچشمه بگیرد و از تهذیب نفس جد و پدر و دو برادر والاگهر خود علم و تربیت فراگیرد مثل علیا مخدره زینب سلام الله علیها و علم مثل کاه و کهرباست آن مخدره بقوۀ مقناطیسیه ذرات قدس نبوی و علوی و حسنی و حسینی کشته و با اقتضاء ظرفیت بفوز و فلاح شایانی رسیده آری چون بخل در مبدا فیض نیست و هماره افاضات نور علم و دانش پرتوافکن بوده او بقدر استعداد تام خود استفاضه نموده و مستفید گشته و پهلو به پهلوی مقام و مرتبۀ سامی ‌ذو حظ علیم و رتبۀ خاصۀ امامت و ولایت قدم می زد و بوسیلۀ ریاضیات حقۀ شرعیه و عبادات جامعه شرایط حقیقه و مواظبت بر ذکر خداوند عالم موفق بمقامات کشف و شهود گشته در حدیت وارد است (من اخلص للّه تعالی عمله اربعین صباحا انفجرت ینابیع الحکمه فی قلبه و من قلبه علی لسانه .(

و در حدیث دیگر می فرماید آنکس که زاهد در دنیا باشد خداوند متعال او را فقیه در دین می کند و اثبت اللّه الحکمه فی قلبه و انطق بها لسانه و در حدیث دیگر است که می فرماید.

(لیس العلم فی السماء فینزل علیکم و لا فی تخوم الارض فیخرج لکم تخلقوا باخلاق الروحانیین یظهر لکم) و شکی نیست که حضرت علیا مخدره زینب سلام الله علیها تمام مدت عمر برای رضای خدا خالصا لوجه اللّه قیام می نمود و قدم میزد چگونه منابع علوم در قلبش ظاهر نشود و چگونه از قلبش بزبانش جاری نشود باضافه کسی را که رسول خدا صلّی اللّه علیه و اله و سلّم معلم او بوده و مانند علی علیه السّلام مربی او و فاطمۀ زهرا علیها السلام از پستان عصمت و طهارت شیر داده البته او دارای قدرت بیان و فصاحت و بلاغت و علم و عمل می شود پس جای استبعاد نیست آنچه را که فاضل دربندی نقل کرده است که علیا مخدره زینب علم منایا و بلایا از پدر بزرگوارش فراگرفته و مانند جمعی از اصحاب مثل سلمان و ابی ذر و بعضی از تابعین مثل رشید هجری و میثم تمار حضرت زینب سلام الله علیها دارای اسرار بوده و خطبۀ او در مجلس یزید شاهد است.

و دربندی گوید حضرت زینب افضل از آسیه و مریم بنت عمران است و کلام حضرت سجاد علیه السلام که فرمود: « یا عمه انت بحمد اللّه عالمه غیر معلمه و فهمه غیر مفهمه » بهترین دلیل این مدعی است و همچنین حالات او .(1)

---

(1) ریاحین الشریعه ج 3 ص 55.

 

منبع: یادداشت های چاپ نشدۀ شخصی ص 1791